Nadciśnienie tętnicze w ciąży jest schorzeniem stanowiącym poważne zagrożenie dla życia matki i płodu. W zależności od źródeł częstość występowania tego powikłania u ciężarnych w Polsce kształtuje się na poziomie od 5 do 10%.
Rozpoznanie
O nadciśnieniu jako chorobie mówimy w przypadku stwierdzenia następujących wartości ciśnienia krwi: rozkurczowe ≥ 90 mmHg oraz skurczowe ≥ 140 mmHg. Stwierdza się je podczas rutynowych badań ale w wyniku wywiadu środowiskowego z pacjentką.
Postacie nadciśnienia tętniczego związanego z ciążą:
Przyczyna powstawania tego schorzenia jest złożona i nie do końca poznana. Pojawia się ono w drugiej połowie ciąży powyżej 20 tygodnia ciąży. Charakterystyczne dla nadciśnienia indukowanego przez ciążę są objawy towarzyszące takie jak: białkomocz oraz obrzęki Także przyrost masy ciała powyżej 2 kg/tydzień który może być wyrazem obrzęków jawnych lub utajonych. W przebiegu tego schorzenia można również obserwować szereg innych zmian ze strony różnych układów i narządów: np. zaburzenia widzenia, bóle głowy, zaburzenia funkcji nerek, zaburzenia układu krzepnięcia i inne.
Rzucawka
Rzucawka jest napadem drgawek toniczno-klonicznych oraz utratą świadomości występującym w przebiegu zespołu objawów ciężkiego nadciśnienia indukowanego przez ciążę. Napad drgawek kończy się śpiączką o różnym stopniu nasilenia i różnym czasie trwania. Rzucawka może wystąpić już w drugiej połowie ciąży, najczęściej jednak występuje w okresie okołoporodowym. Objawy mogące stanowić sygnał ostrzegawczy o grożącym wystąpieniu rzucawki to: bóle głowy w okolicy czołowej lub potylicznej, zaburzenia widzenia, bóle w nadbrzuszu, nudności, wymioty, znacznego stopnia pobudzenie i niepokój.
Nadciśnienie tętnicze przewlekłe
Do rozpoznania nadciśnienia tętniczego przewlekłego upoważnia występowanie nadciśnienia tętniczego przed ciążą, wystąpienie nadciśnienia przed 20 tygodniem ciąży (przy braku patologi łożyska), utrzymujące się nadciśnienie po okresie połogu. Najczęściej (90%) jest to nadciśnienie pierwotne, w większości przypadków o charakterze łagodnym lub umiarkowanym. Rzadziej jest ono wynikiem chorób towarzyszących (zwężenie tętnicy nerkowej, endokrynopatie, zapalenie nerek) – nadciśnienie tętnicze wtórne, gorzej rokujące zarówno dla matki jak i dla płodu.
Nadciśnienie tętnicze przewlekłe ze stanem przedrzucawkowym
Ta postać nadciśnienia charakteryzuje się gwałtownym wzrostem ciśnienia tętniczego, pojawieniem się białkomoczu i obrzęków u ciężarnych z istniejącym nadciśnieniem przewlekłym. U tych kobiet ryzyko stanu przedrzucawkowego wzrasta 2-5 krotnie.
Nadciśnienie tętnicze przemijające, lub późne
Nadciśnienie tętnicze przewlekłe lub późne cechuje się wystąpieniem nadciśnienia w ostatnim okresie ciąży lub w połogu, które normalizuje się samoistnie w okresie połogu (tj. w ciągu ok. 4-6 tyg.). W tej grupie ciężarnych wzrasta ryzyko wystąpienia nadciśnienia tętniczego w przyszłości.
Leczenie
Podstawą leczenia wszystkich typów nadciśnienia w ciąży jest regularna kontrola ciśnienia, wypoczynek oraz właściwa dieta i leki dobrane w taki sposób by nie szkodziły ani matce ani dziecku. Ciężarne u których w wywiadzie czy też w trakcie prowadzenia ciąży stwierdzono nadciśnienie muszą być pod stałą kontrolą lekarzy – zarówno ginekologa jak i kardiologa.
Leczenie rzucawki polega na przerwaniu drgawek, usunięciu/ złagodzeniu występujących objawów i jak najszybsze ukończenie ciąży. Rzucawka nadal stanowi jeden z głównych przyczyn umieralności ciężarnych i umieralności okołoporodowej płodów i noworodków.
W przypadku nadciśnienia tętniczego przewlekłego leczenie zaczyna się zazwyczaj już w okresie przedciążowym. Polega ono na określeniu przyczyny i stopnia nadciśnienia tętniczego oraz odpowiednio wczesne wdrożenia leczenia bezpiecznego dla ciężarnych. Dla kobiet z nadciśnieniem tętniczym planujących zajść w ciążę zaleca się na trzy miesiące przed rozpoczęciem starań zmianę leków na dozwolone do stosowania w ciąży.
Nie masz konta? Zaloguj się, aby dzielić się z innymi swoją wiedzą.