Czym jest adopcja? - Wychowanie dziecka, zdrowie dziecka, choroby dziecka - portal dla rodziców

Czym jest adopcja?

Adopcja (od  łac. adoptio) to popularne określenie przysposobienia. Jest formą przyjęcia osoby obcej do własnej rodziny na zasadach wzorowanych na pokrewieństwie. Geneza instytucji adopcji sięga starożytnego Rzymu, gdzie głowa rodziny, zazwyczaj w celu przedłużenia ciągłości szanowanego rodu, przyjmowała pod swoją władzę dziecko od innych rodziców. Warto zaznaczyć, że adoptowany nie mógł się temu sprzeciwić – jego zgoda lub jej brak nie były brane pod uwagę.

W Polsce adopcja pojawiła się na przełomie XIII i XIV wieku. Były to m.in. tzw. adopcja herbowa oraz adopcja braterska. Adopcja herbowa była jedną z form nobilitacji – włączenia do stanu szlacheckiego. Z tego powodu nie dotyczyła jedynie dzieci oraz sprzyjała wielu nadużyciom, takim jak kupowanie stanu szlacheckiego.

Obecnie w Polsce kwestie adopcji reguluje głównie ustawa Kodeks Rodzinny i Opiekuńczy. Zgodnie z nią przysposobić można tylko osobę małoletnią, która nie wstąpiła w związek małżeński (ze względu na to, że kobieta może w szczególnych okolicznościach zawrzeć małżeństwo po ukończeniu 16. roku życia). Jeśli adoptowany ukończył 13 rok  życia, konieczna jest jego zgoda dla przeprowadzenia całego procesu. Młodsze dzieci nie mają takiego prawa, jednak sąd opiekuńczy powinien wysłuchać ich zdania o ile są w stanie zrozumieć sytuację.  Nadrzędnym celem przyświecającym adopcji jest dobro dziecka.

Przysposobienie może dotyczyć jedynie dziecka, którego nie jesteśmy biologicznymi rodzicami. Zgodnie z zapisami ustawy do przeprowadzenia adopcji potrzebna jest zgoda rodziców adoptowanego – wyjątkiem od tej zasady są sytuacje, gdy rodzice zostali pozbawieni praw rodzicielskich, są nieznani lub porozumienie z nimi napotyka na ciężkie do przezwyciężenia trudności. Jednak nawet gdy rodzice nie wyrażą zgody na przysposobienie, sąd opiekuńczy może w szczególnych przypadkach orzec przysposobienie, gdy brak zgody ze strony rodziców jest oczywiście sprzeczny z dobrem dziecka.

Przysposobić (adoptować) może jedynie osoba posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych, jeśli jej osobiste predyspozycje dają duże i uzasadnione prawdopodobieństwo, że podoła obowiązkom przysposabiającego. Między przysposabianym a przysposabiającym powinna istnieć odpowiednia różnica wieku. Przepisy nie definiują pojęcia „odpowiednia różnica wieku” jednak w przyjętym orzecznictwie uważa się, że winna to być różnica taka, jaka zazwyczaj występuje pomiędzy rodzicami a dziećmi – wszak przysposobienie ma umożliwić zarówno przysposabianemu jak i przysposabiającym stworzenie prawdziwej rodziny. Będzie to minimum 18 lat różnicy jednak nie jest to sztywna reguła – każda sprawa rozpatrywana jest indywidualnie. Co do maksymalnej różnicy wieku także nie ma sztywnych wytycznych, jednak należy wziąć pod uwagę, aby zbyt duża różnica nie utrudniła wywiązywania się z obowiązków przysposabiającego czy wręcz nie czyniła ich niemożliwymi do zrealizowania. Przykładowo Sąd Najwyższy orzekł, że 64 lata różnicy to zbyt dużo i nie wyraził zgody na adopcję.

Przysposobienie tworzy pomiędzy przysposabiającym a przysposabianym stosunek taki, jak pomiędzy rodzicami a dzieckiem. Adoptowane dziecko nabywa wszystkie prawa oraz obowiązki względem swoich nowych rodziców jak i ich krewnych – jednocześnie ustają jego prawa i obowiązki względem jego krewnych jak i prawa i obowiązki krewnych względem adoptowanego dziecka.

Liczba adopcji w Polsce od wielu lat utrzymuje się na stałym poziomie ok. 3000 adopcji rocznie. Po okresie spadkowym, który miał miejsce w drugiej połowie lat dziewięćdziesiątych obecnie odbywa się ok. 3200 adopcji rocznie.

Odniesienia:

Kodeks Rodzinny i Opiekuńczy, Wikipedia.pl, Kobieta i Prawo, Ministerstwo Sprawiedliwości, Adopcja Dzieci

Hasło dodane 2009-08-05 10:45:23 przez Bartt