Zaburzenia górnych dróg oddechowych: objawy i leczenie

ARTYKUŁ SPONSOROWANY

Najczęstsze zaburzenia górnych dróg oddechowych

Najbardziej powszechne schorzenie górnych dróg oddechowych to przeziębienie, czyli ostre wirusowe zapalenie błony śluzowej nosa i zatok przynosowych. Jeśli objawy utrzymują się dłużej niż 10 dni, mówimy o ostrym powirusowym zapaleniu zatok. W niektórych przypadkach może dodatkowo rozwinąć się nadkażenie bakteryjne.

Nieżyt nosa miewa nie tylko podłoże infekcyjne, ale też alergiczne. Chociaż stan zapalny obejmuje te same tkanki, objawy będą się nieco różnić. Charakterystyczne jest ich okresowe występowanie – pojawiają się po kontakcie z alergenem, czyli np. w sezonie pylenia. Nieżyt nosa i zapalenie zatok mogą występować też w postaci przewlekłej, którą rozpoznaje się, kiedy objawy utrzymują się ponad 12 tygodni^[1].

Objawy zaburzeń dróg oddechowych

W zależności od schorzenia objawy będą się nieco różnić. Do najczęstszych należą:

• katar – podczas alergii i na początku infekcji jest wodnisty, cieknący. Po kilku dniach choroby gęstnieje i zatyka nos. W przypadku zapalenia zatok wydzielina zalega w nich, wywołując dalsze objawy,
• kichanie – nagłe i często powtarzające się towarzyszy zwykle alergii,
• świąd nosa – to objaw charakterystyczny dla reakcji uczuleniowej,
• ból twarzy – ucisk i uczucie rozpierania w okolicy zatok świadczy o zalegającej w nich gęstej wydzielinie,
• blokada nosa – może wynikać z przekrwienia i obrzęku błony śluzowej lub nagromadzenia się gęstej wydzieliny w nosie i zatokach,
• ból głowy – często pojawia się w przebiegu wielu chorób. W przypadku zapalenia zatok może nasilać się podczas schylania,
• pogorszenie lub utrata węchu – towarzyszy zapaleniu zatok^[2].

Jak leczyć zaburzenia górnych dróg oddechowych?

Sposób leczenia schorzeń górnych dróg oddechowych zależy od objawów, jakie im towarzyszą, a także od ich przyczyny. W przypadku alergii pomóc mogą leki przeciwhistaminowe, zawierające np. feksofenadynę czy bilastynę, które hamują rozwój reakcji uczuleniowej.

Jeśli w zatokach zalega gęsty, kleisty śluz, hamuje on naturalne mechanizmy oczyszczania dróg oddechowych i utrudnia ich prawidłową pracę. Ponadto jego obecność stwarza korzystne środowisko dla rozwoju nadkażenia bakteryjnego. Dlatego lek na zatoki ma na celu upłynnienie wydzieliny i ułatwienie jej usunięcia z zatok. Może on zawierać np. olejki eteryczne:

• eukaliptusowy,
• mirtowy,
• cytrynowy,
• pomarańczowy.

Taka kompozycja wykazuje właściwości przeciwzapalne i antyseptyczne. Oprócz tego rozrzedza gęsty śluz zatokowy i wzmacnia ruchy rzęsek pokrywających drogi oddechowe, które transportują wydzielinę na zewnątrz. W ten sposób olejki eteryczne mogą zmniejszyć nasilenie objawów zaburzeń górnych dróg oddechowych i skrócić czas trwania choroby^[3].

W leczeniu stosowane są też preparaty miejscowe, których celem może być:

• nawilżenie śluzówki i rozrzedzenie wydzieliny – np. hipertoniczny roztwór wody morskiej,
• łagodzenie stanu zapalnego – np. spray na bazie mometazonu,
• obkurczenie śluzówki nosa i zmniejszenie obrzęku – np. aerozol z ksylometazoliną.

W większości przypadków samoleczenie wystarczy, żeby pozbyć się najczęstszych schorzeń górnych dróg oddechowych. Jeśli jednak objawy choroby nie ustępują w ciągu 10. dni, wybierz się do lekarza.

To jest lek. Dla bezpieczeństwa stosuj go zgodnie z ulotką dołączoną do opakowania. Zwróć uwagę na przeciwwskazania. W przypadku wątpliwości skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.

^[1] Wachnicka-Bąk, A., Lipińska-Opałka, A., Będzichowska, A., Kalicki, B., & Jung, A. (2014). Zapalenie błony śluzowej nosa i zatok przynosowych – jedno z najczęstszych zakażeń górnych dróg oddechowych. Pediatria i Medycyna Rodzinna, 10(1): 25-31.
^[2] Fornal R., Kurzawa R., Błażowski Ł., Sak I. (2015). Nieżyt nosa - najważniejsze fenotypy i endotypy oraz zasady leczenia, Alergia Astma Immunologia, 20(4): 242-252.
^[3]  Rapiejko P., Talik P., Jurkiewicz D., Nowe możliwości leczenia ostrego zapalenia zatok przynosowych zgodnie z EPOS 2020, Otolaryngologia Polska 2021, 76(1): 29-39.