Wybieramy rodziców chrzestnych

Urszula Szustak-Jakóbowska, Familie.pl: Z jakim wyprzedzeniem najlepiej wybrać rodziców chrzestnych?

Ks. Zdzisław Kieliszek: Nie ma jakiegoś sztywno określonego terminu, w którym rodzice powinni wybrać chrzestnych dla swojego dziecka. Na pewno powinna być to decyzja przemyślana i przemodlona. Nie ma również sztywno określonego terminu, w którym rodzice powinni zgłosić się w kancelarii i podać personalia wybranych przez siebie chrzestnych. W różnych parafiach różne są pod tym względem praktyki. Na pewno w dobrym tonie byłoby zgłoszenie się w kancelarii parafialnej i podanie tam odpowiednich danych kilkanaście dni przed planowanym chrztem. Przed załatwianiem tych formalności radziłbym wcześniej dokładnie się zorientować, w jakich dniach i na jakich mszach w danej parafii są udzielane chrzty. W wielu parafiach chrzci się z reguły tylko w wybrane niedziele, np. w drugą i czwartą niedzielę miesiąca, bądź też wprawdzie w każdą niedzielę, ale zwyczajowo tylko na określonych mszach. Oczywiście w razie jakichś nagłych i nieprzewidzianych sytuacji z miejscowym duszpasterzem można ustalić odpowiadający wszystkim stronom termin.

Urszula Szustak-Jakóbowska, Familie.pl: Czy powinniśmy zastanowić się nas tym dużo wcześniej?

Ks. Zdzisław Kieliszek:  Oczywiście, że tak! Skoro rodzice chcą ochrzcić swoje dziecko i chcą wybrać dla niego odpowiednich chrzestnych, to nie może być to decyzja nieprzemyślana i pochopna. Przy wyborze chrzestnych warto mieć na uwadze powiedzenie: „Co nagle, to po diable”. Na chrzestnych spoczywa ważny i trudny obowiązek wspomagania rodziców w wychowaniu dziecka na dojrzałego chrześcijanina. Może się więc też zdarzyć tak, że ktoś odmówi rodzicom wzięcia na siebie tego obowiązku. Jeśli poszukiwania chrzestnych zaczniemy więc odpowiednio wcześnie, to w takich przypadkach czas nie będzie nas gonił i będziemy mogli szukać dalej, aż wybrana osoba wybór przyjmie.

Urszula Szustak-Jakóbowska, Familie.pl: Czy lepiej aby chrzestnymi zostały osoby z rodziny?

Ks. Zdzisław Kieliszek:  Sądzę, że jest to w gruncie rzeczy obojętne. Najważniejsze, aby chrzestny był przykładnym chrześcijaninem. Choć na pewno w jakimś sensie łatwiej chrzestnemu będzie wypełniać swoje obowiązki, gdy będzie on spokrewniony z rodziną dziecka.

Urszula Szustak-Jakóbowska, Familie.pl: W jakim wieku powinni być rodzice chrzestni?

Ks. Zdzisław Kieliszek:  Prawo kanoniczne, tzn. wewnętrzne prawo Kościoła rzymsko-katolickiego, wymaga, aby kandydat na chrzestnego ukończył szesnaście lat. W wyjątkowych sytuacjach może być to osoba młodsza. Decyzja w tym względzie należy w takich przypadkach do proboszcza lub szafarza, czyli osoby udzielającej, chrztu.

Urszula Szustak-Jakóbowska, Familie.pl:  Jakie warunki niezbędne musi spełnić osoba, która ma zostać rodzicem chrzestnym?

Ks. Zdzisław Kieliszek: Oprócz wspomnianego już kryterium wieku kandydat na chrzestnego musi spełnić jeszcze kilka innych warunków. Z oczywistych względów nie może być ojcem lub matką przyjmującego chrzest dziecka. Musi być osobą wyznaczoną przez rodziców, tzn. nie może być kimś w rodzaju jakiegoś samozwańca czy też osobą wybraną przez dziadków, chyba że rodzice ten wybór akceptują. Ponadto musi być katolikiem, osobą bierzmowaną i osobą, która przyjęła już sakrament Najświętszej Eucharystii, tzn. była u pierwszej komunii świętej. I w końcu, co też niezmiernie ważne, prowadzi życie zgodne z chrześcijańską wiarą i odpowiadające funkcji, którą ma pełnić. Z ostatniego powodu odradzałbym wybieranie na chrzestnych np. osób rozwiedzionych czy też niepraktykujących.

Urszula Szustak-Jakóbowska, Familie.pl: Jakimi cechami powinni się charakteryzować rodzice chrzestni?

Ks. Zdzisław Kieliszek:  Część niezbędnych kryteriów została wymieniona wyżej. Dodałbym tutaj tylko jeszcze jedną wskazówkę. Dobrze byłoby, aby rodzice jako chrzestnych dla swojego dziecka wybrali osoby od siebie religijnie bardziej gorliwe i dojrzałe, oczywiście jeśli jest to możliwe. Zadaniem chrzestnych jest towarzyszenie dziecku w jego chrześcijańskim wtajemniczeniu w tym celu, aby najpierw jako młody człowiek a potem już jako człowiek dorosły prowadziło prawdziwie chrześcijańskie życie. Obowiązkami chrzestnych są więc m.in. wspieranie rodziców w nauce dziecka modlitwy i przygotowywanie go do uczestnictwa w chrześcijańskim życiu religijnym, rozmowy z nim o Bogu i problemach życiowych, przygotowywanie do przyjmowania kolejnych sakramentów czy też duchowe wspieranie w trudnych momentach. Jest pewną regułą, że jeśli potrzebujemy w czymś pomocy, to raczej w danym przypadku zwracamy się do osoby, która na tym czymś znacznie lepiej zna się od nas. Tylko wtedy jest sens proszenia jej o pomoc. Myślę, że tę regułę należy zastosować zwłaszcza w odniesieniu do wychowywania dzieci na dojrzałych chrześcijan.

Urszula Szustak-Jakóbowska, Familie.pl: Na co szczególnie powinniśmy zwracać uwagę przy wyborze rodziców chrzestnych dla naszego dziecka?

Ks. Zdzisław Kieliszek:  Kluczowym kryterium winna być dojrzałość wiary i godziwość życia kandydata na chrzestnego. Dużą wagę należy też przywiązać do szeroko pojętej zdolności danej osoby do wypełniania wymienionych wyżej obowiązków chrzestnego. Odradzałbym więc np. wybieranie na chrzestnego kogoś, kto jest wprawdzie dojrzałym chrześcijaninem i prowadzi godne życie, ale nie ma żadnych szans np. z powodu bardzo odległego miejsca zamieszkania, aby mógł często spotykać się czy też rozmawiać z dzieckiem. W takim przypadku oddziaływanie chrzestnego na dziecko będzie niewielkie lub nawet żadne. Lepiej swoje zadania wypełni ktoś, kto będzie miał możliwość częstszego spotykania się ze swoim chrześniakiem. Przy wyborze chrzestnych proponowałbym też przeprowadzenie dwóch eksperymentów myślowych. Pierwszy, czy faktycznie chcielibyśmy, aby za jakiś czas nasze dziecko było dokładnym odbiciem i żyło tak, jak jego chrzestni. Drugi, czy gdyby nas wkrótce po chrzcie już na zawsze zabrakło przy dziecku (np. byśmy umarli), to czy rzeczywiście chcielibyśmy, aby jego wychowaniem zajęli się wybrani przez nas chrzestni. Jeśli w którymś z przypadków mielibyśmy wątpliwości, to sądzę, że trzeba wybrać innych kandydatów.

Urszula Szustak-Jakóbowska, Familie.pl: Gdy rodzice chrzestni zostaną już wybrani: jak powinni się oni przygotować do tej ważnej roli i z jakimi obowiązkami powinni się liczyć?

Ks. Zdzisław Kieliszek:  Najważniejsze obowiązki już wymieniłem wyżej. Można byłoby tu jeszcze dodać np. obowiązek zajęcia się dzieckiem, gdy rodzice z jakichś względów potrzebują pomocy. Wyobraźmy sobie, że ojciec dziecka pracuje a matka musi iść do lekarza. Czymś naturalnym byłoby, aby w takich przypadkach z prośbą o pomoc w opiece nad dzieckiem zwrócić się do któregoś z chrzestnych, o ile oczywiście dysponują oni czasem i odpowiednimi możliwościami. W sprawie przygotowania się do roli chrzestnego, to mogę powiedzieć, że jeśli wybraliśmy odpowiednich, tzn. duchowo dojrzałych i godziwie żyjących, kandydatów, to w zasadzie nie muszą oni nic robić. Niech żyją tak, jak dotychczas i w miarę często spotykają się z naszym dzieckiem. Owoce z Bożą pomocą na pewno przyjdą w odpowiednim czasie. Ze spraw bezpośrednio zaś związanych z samą uroczystością chrztu dziecka mogę zaś dodać, że na pewno wypadałoby, aby w jej trakcie chrzestni przyjęli komunię świętą a wcześniej skorzystali z sakramentu pokuty i pojednania, o ile oczywiście zachodzi taka konieczność.