Wielkanocne zwyczaje – jak je wyjaśnić dziecku?

Wielkanoc to najważniejsze w tradycji chrześcijańskiej święto. Równocześnie jest ono najbardziej mistyczne i trudne do zrozumienia dla dzieci. Maluchy dopytują, a my rodzice często nie potrafimy im tego wytłumaczyć. Trudno jest dziecku wyjaśnić, że w Wielkanoc świętujemy Zmartwychwstanie, czyli powrót po śmierci do życia. Samo pojęcie śmierci jest dla dziecka również czymś bardzo tajemniczym i abstrakcyjnym oraz strasznym, jeśli już miało z nim styczność tracąc kogoś bliskiego.

Jednak z pomocą w wyjaśnieniu tego niezwykle trudnego, ale też szczególnie radosnego i pełnego nadziei święta przychodzą nam piękne wielkanocne zwyczaje. Dla dzieci to najlepszy sposób na wyjaśnienie na czym ono polega.

 Własnoręczne zrobienie z maluchami palemki na Niedzielę Palmową, malowanie jajek i komponowanie święconki oraz wiosenno-świąteczne porządki i robienie dekoracji będą świetnymi okazjami do tego, aby dzieciom przybliżyć duchowy wymiar świąt i wyjaśnić wielkanocne zwyczaje oraz symbole. Jak możesz to zrobić? Oto przykłady tłumaczenia na „dziecięcy język” podstawowych wielkanocnych zwyczajów. Możesz je rozbudować lub uprościć w zależności od wieku dziecka i jego zdolności poznawczych oraz słownictwa, którym się posługujecie.

Wielkanocne zwyczaje dla dzieci - Niedziela Palmowa

Do największego chrześcijańskiego święta trzeba się dobrze przygotować, tak jak do balu karnawałowego w przedszkolu czy urodzin, a nawet dużo bardziej. Dlatego Wielkanoc poprzedza aż 40-dniowy okres postu, który jest czasem modlitwy, czuwania, wyciszenia i oczekiwania. Czekamy na ten najważniejszy dzień. Już tydzień przed Wielką Niedzielą świętujemy Niedzielę Palmową, czyli uroczysty wjazd Chrystusa do Jerozolimy. Jezusa witają tam tłumy ścieląc mu pod nogi gałązki palmowe, aż tak cieszą się, że do nich przybył. Właśnie takie symboliczne gałązki zanosimy do kościoła w Niedzielę Palmową. Palemki muszą być naprawdę piękne i kolorowe. Palmy robi się z gałązek wierzby (z baziami), bukszpanu, kwiatów żywych, suszonych lub papierowych, suszonych traw ozdobnych, a całość przewiązuje wstążką.

Wielkanocne zwyczaje dla dzieci - Pisanki

Jajko to najważniejszy symbol świąt wielkanocnych. Oznacza nowe życie, bo z jajka wykluwa się mały kurczaczek. Na święta ozdabia się jajka, malując je na różne kolory. Powstają wtedy pisanki. Robi się je w Wielki Piątek, aby w Wielką Sobotę rano zanieść je w koszyczku do kościoła i poświęcić. Można je pomalować flamastrami, farbkami lub wyskrobać na nich wzorki igiełką. Kolorowe farbki do jajek można kupić lub zrobić naturalne barwniki i w nich moczyć ugotowane jajka, które nabiorą różnych barw. W wywarze z cebuli będą złote, czerwone lub brązowe, w zależności ile się będą w nim moczyć. W wywarze z buraka – różowe, z łupin orzecha – czarne, a z kwiatów nagietka – żółte. Do wywarów dodajemy kilka kropli octu, żeby kolor był trwalszy, a gotowe jajka możemy lekko posmarować oliwą, żeby ładnie błyszczały. Można je też pomalować w różne wzorki albo do ozdobienia użyć plasteliny, wykleić kolorowym papierem lub klejem z brokatem, żeby były jeszcze piękniejsze.

Wielkanocne zwyczaje dla dzieci - Święconka

Ozdobione przez nas w Wielki Piątek pisanki wkładamy do koszyczka wyłożonego białą serwetką i ozdobionego wstążkami oraz gałązkami bukszpanu lub borówek.

Wkładamy do niego również chleb (symbol ciała Chrystusa, które daje życie i które złożył on za nas w ofierze), baranka (symbol ofiary oraz zmartwychwstania Jezusa i pokonania śmierci), wędlinę (symbol dostatku i zdrowia), sól i pieprz (symbol oczyszczenia i trwałości), chrzan (symbolizujący siłę).

Święconkę zanosimy w Wielką Sobotę rano do kościoła, żeby ją poświęcić. Po przyniesieniu do domu czeka ona na uroczyste śniadanie w Wielką Niedzielę rano. Dopiero wtedy można ją zjeść, ale nie tak zwyczajnie. Od niej zaczyna się wielkanocne śniadanie, dzieląc się nią z całą rodziną jak opłatkiem.

Wielkanocne zwyczaje dla dzieci - Niedziela Wielkiej Nocy

Ten najważniejszy dzień zaczyna się wcześnie rano (zwykle o 6:00) najbardziej uroczystą i chyba najdłuższą mszą w roku, czyli rezurekcją. Rezurekcja oznacza po łacinie „zmartwychwstanie”. Śmierć Chrystusa na krzyżu, którą wspominamy w Wielki Piątek nie jest końcem, bo On zmartwychwstaje. Wszyscy kiedyś umrzemy, tak jak nasi dziadkowie czy babcie. Wierzymy jednak, że śmierć nie jest końcem, ale początkiem nowego życia. Nikt po śmierci nie wrócił z powrotem do życia, dlatego nie wiemy dokładnie jak tam jest. Ale Jezus wrócił i nam o tym powiedział, dlatego wierzymy że Niebo istnieje i do niego idziemy.

To jest Radosna Nowina, którą cieszymy się w czasie rezurekcji śpiewając uroczyste „Alleluja!”.

Po mszy cała rodzina je śniadanie wielkanocne, które rozpoczyna od podzielenia się święconką. Jemy wtedy też jajka w różnych postaciach oprócz tych ze święconki, mogą być one również w sałatkach, ciastach i zupie. Tradycyjnym daniem w czasie śniadania wielkanocnego jest właśnie zupa, a dokładnie żurek lub barszcz biały z dużą ilością białej kiełbasy i gotowanych jajek. Na deser można zjeść cukrowego baranka i świąteczne ciasta, a zwłaszcza mazurka i babkę.

Wielkanocne zwyczaje dla dzieci - Śmigus-dyngus

Drugi dzień świąt, czyli Poniedziałek Wielkanocny to czas rodzinnych odwiedzin, dlatego jeździmy do dziadków, cioć i wujków. Dzień ten nazywa się również Lanym Poniedziałkiem i już od samego rana można bezkarnie oblewać wszystkich wodą. Woda jest symbolem oczyszczenia, obmycia z grzechów i chorób. Można się więc nią oblewać do woli. Kiedyś chłopcy oblewali wodą dziewczyny, które im się podobają, ale teraz oblewa się wszystkich tylko tak bardzo delikatnie. Można do tego użyć np. plastikowego jajka lub pistoletu, to bardzo fajna zabawa na świeżym powietrzu pod warunkiem, że jest ciepło.

Święta wielkanocne trudniej jest dziecku zrozumieć niż święta Bożego Narodzenia ze względu na ich bardziej mistyczny i mocno duchowy wymiar. Odnoszą się one bowiem do śmierci, która jest dla nas wszystkich niepojęta. Dlatego właśnie zewnętrzne formy wyrazu takie jak pisanki, palemki czy święconka nie mają tu znaczenia same w sobie. Dopiero, gdy wyjaśnisz dziecku ich symboliczne znaczenie nabierają sensu i ukazują pełnię tych świąt.

ZOBACZ TAKŻE:

Dekoracje na Wielkanoc – symbole w nowoczesnym wydaniu >>