Ważne rozmowy: Jak rozmawiać z dzieckiem o śmierci?

Rodzice i opiekunowie starają się często chronić dzieci przed trudnymi i przykrymi sytuacjami i zdarzeniami. To naturalne zachowanie, jednakże psychologowie zwracają uwagę, że w ten sposób możemy dziecku tworzyć nieco zafałszowany obraz rzeczywistości, a nagłe zderzenie z trudnymi wydarzeniami może być wówczas dla dziecka wyjątkowo traumatyczne. Jednym z tematów, o których staramy się zarówno nie myśleć, jak i o nich nie rozmawiać, jest śmierć.

Zwykle rozmawiamy o niej z dzieckiem, gdy śmierć zdarza się w najbliższej rodzinie lub w naszym otoczeniu. Dobitnie pokazują to wyniki Raportu o Dobrym Umieraniu, opracowanego przez Puckie Hospicjum pod wezwaniem Ojca Pio, według którego aż 73 procent badanych dorosłych Polaków nigdy nie rozmawiało z dzieckiem o śmierci.

Jak rozmawiać z dzieckiem o śmierci? Psychologowie radzą, aby zrobić to szczerze, dostosowując jednak warunki i przekaz do możliwości dziecka.

Jak rozmawiać z dzieckiem o śmierci?

Rozmowa z dzieckiem o śmierci może być niezwykle trudna, jednakże otwarta i szczera komunikacja na ten temat może pomóc dziecku zrozumieć proces życia i śmierci oraz radzić sobie ze stratą.

Jak rozmawiać z dzieckiem o śmierci? Przede wszystkim przygotuj się dobrze do tej rozmowy. Przemyśl, co i jak chcesz dziecku przekazać. Przygotuj się również na różne reakcje emocjonalne dziecka i pomyśl, jak zapewnisz mu ewentualne wsparcie. Inne reakcje mogą występować, gdy rozmowa z dzieckiem o śmierci będzie dotyczyła sytuacji i straty w najbliższej rodzinie, a jeszcze inaczej będziemy rozmawiać na przykład o śmierci podczas wojny, czy wypadku, którego możemy być świadkami. Pozwól dziecku zadawać pytania i wyrażać swoje uczucia, nie bagatelizując ani nie ignorując ich. Pamiętaj, że każde dziecko radzi sobie ze śmiercią na swój sposób, więc daj mu przestrzeń i wsparcie, którego ono potrzebuje.

Jak rozmawiać z dzieckiem o śmierci?

1. Wybierz odpowiedni moment i miejsce. Unikaj rozmowy o śmierci w sytuacjach stresujących lub gdy dziecko jest zdezorientowane lub zmęczone. Postaraj się rozmawiać z dzieckiem o śmierci, gdy jest ono spokojne i wypoczęte. Rozmawiajcie w miejscu, w którym dziecko czuje się w miarę pewnie i bezpiecznie.

2. Dostosuj się do wieku i poziomu rozwoju dziecka - sposób rozmowy z pięciolatkiem będzie zupełnie inny niż z nastolatkiem. Dostosuj język i treść przekazu do wieku dziecka, unikając zbyt skomplikowanych terminów i pojęć.

3. Staraj się być szczery w odpowiedziach na pytania dziecka o śmierć, unikając przy tym zbędnych szczegółów lub zbyt brutalnej szczerości. W przypadku rozmowy z dzieckiem o śmierci warto, abyś wykazał/wykazała się empatią. Wytłumacz, że śmierć jest naturalną częścią życia, ale zrób to w sposób, który dziecko będzie w stanie zrozumieć.

4. Zadbaj o uczucia. Zaznacz, że smutek, strata i żal są normalnymi uczuciami po śmierci kogoś bliskiego. Zachęć dziecko do dzielenia się swoimi emocjami i pytaj, jak możesz mu pomóc w radzeniu sobie z nimi.

5. Zachęć dziecko do zadawania pytań i bądź gotowy na nie odpowiedzieć w sposób zrozumiały dla niego. Nie bagatelizuj ani nie ignoruj pytań, nawet, jeśli wydają się trudne czy niekomfortowe.

6. Na zakończenie rozmowy przypomnij dziecku, że zawsze może liczyć na Twoje wsparcie i zrozumienie. Podkreśl, że jesteś tu, aby pomóc mu przejść przez trudne chwile i że ma prawo do swoich uczuć.

Pamiętaj, że rozmowa z dzieckiem o śmierci może wywołać bardzo trudne emocje. Dlatego zachęć dziecko do wyrażania swoich uczuć w sposób, który dla niego jest naturalny - czy to poprzez rozmowę, rysunek, pisanie czy też inne formy wyrazu albo zachowań. Postaraj się udzielić dziecku wsparcia i być przy nim w trudnych chwilach.

CZYTAJ TEŻ >> Rozmowy z dzieckiem: Jak rozmawiać z dzieckiem o szkole i nauce?