Trądzik - jak się go pozbyć?

Od zaskórniaka do krosty

Przyczyną trądziku młodzieńczego są zmiany hormonalne, które w naturalny sposób towarzyszą okresowi pokwitania. W wyniku tych zmian dochodzi do wzrostu aktywności androgenów – męskich hormonów płciowych. To właśnie one pobudzają gruczoły łojowe do zwiększonej produkcji sebum. Problem w tym, że nadmierna ilość łoju skórnego prowadzi często do łojotoku. A od łojotoku do pierwszego zaskórniaka już krótka droga. Wystarczy, że „burza hormonów” wpłynie na zmianę składu łoju, na skutek czego dojdzie do nieprawidłowego rogowacenia naskórka. Wówczas zbite komórki rogowe zaczopują pory skórne, blokując tym samym prawidłowe wydzielanie łoju.

Nie zapominajmy jednak, że nieestetyczny, czarny zaskórniak to dopiero „zarodek” prawdziwego trądziku. Chodź niezapalna postać choroby sama w sobie nie jest specjalnie dokuczliwa, stanowi  doskonałą pożywkę dla żerujących na skórze bakterii. Pokłady łoju i zrogowaciałego naskórka to dla drobnoustrojów prawdziwy „raj na ziemi”, w którym mogą rozmnażać się bez żadnych ograniczeń. Zaskórniak jest więc tykającą bombą, która może eksplodować w najmniej oczekiwanym momencie. Wystarczy, że żerujące w łoju bakterie wywołają stan zapalny, a czarny, niepozorny punkcik zamieni się w dużą, czerwoną i bolącą krostę. 

Źródło problemu

- Przyczyną zmian skórnych – krost, grudek, zaskórników i łojotoków pojawiających się najczęściej na skórze twarzy, pleców i klatki piersiowej – mogą być, prócz zmian hormonalnych związanych z okresem pokwitania, również uwarunkowania genetyczne. Jeżeli rodzice borykali się z tym problemem, ryzyko wystąpienia tego samego powikłania u dziecka przekracza 50 proc.- wyjaśnia dermatolog Iwona Marycz-Langner. Innym źródłem trądziku są zaburzenia wydzielania insuliny, hormonu wzrostu lub hormonów płciowych, jak również stosowanie niektórych leków (np. usypiających, przeciwpadaczkowych, antydepresyjnych, hormonów anabolicznych) oraz kosmetyków (głównie natłuszczających, gdyż działają zaskórnikotwórczo) – dodaje specjalistka.

Istnieje też szereg bodźców, które mogą trądzik nasilić. Jednym z nich jest stres. Stwierdzone zostało, że pod wpływem stanów napięcia nerwowego skóra staje się bardziej wrażliwa na niekorzystne działanie androgenów, przez co dochodzi do pobudzenia gruczołów łojowych. Wszystko to prowadzi do łojotoku i rogowacenia ujść gruczołów łojowych, a w efekcie – do powstania zaskórniaków – tłumaczy Marycz-Langner. Co ciekawe, w niektórych przypadkach – najczęściej u osób po 25 roku życia – stres nie tylko nasila objawy trądziku, ale może być ogniwem zapalnym do wywołania choroby u zdrowej dotąd osoby.

Dieta na trądzik

W przebiegu trądziku istotne jest to, co jemy. Spożywanie dużej ilości produktów o wysokim indeksie glikemicznym pobudza produkcję insuliny, a w efekcie potęguje łojotok i objawy skórne – mówi dermatolog. Wskaźnik glikemiczny produktu określa się na podstawie tempa wzrostu stężenia cukru we krwi, jaki następuje po jego zjedzeniu. Mówiąc prościej - im wyższy wskaźnik glikemiczny, tym szybsze tempo uwalniania glukozy.

Do produktów o najwyższym poziomie glikemicznym, mogących nasilić objawy trądziku należą: arbuz, melon, ananas z puszki, bagietka, banan, kukurydza, cukier, chipsy, biszkopt, bób, burak, kabaczek, dynia, batonik czekoladowy, bułka pszenna, suszone daktyle, dżem z cukrem, chleb ryżowy, chleb pełnoziarnisty, chleb z białej mąki, napój gazowany, płatki kukurydziane czy smażone ziemniaki. Szczegółową tabelę produktów wraz z indeksem glikemicznym znajdziemy tutaj: http://indeks.glikemiczny.pl/tabela.php.

Zdaniem dr n. med. Ewy Żabińskiej, dermatolog prowadzącej gabinet Czas Kobiety: odpowiednio zbilansowana dieta, bogata w witaminy i składniki mineralne, chodź przyczynia się do polepszenia wyglądu cery i ogólnego stanu zdrowia, sama w sobie nie jest w stanie wyleczyć trądziku. Nie zmienia to jednak faktu, że wyeliminowanie z jadłospisu żywności wysoko przetworzonej (np. typu fast food) może znacząco złagodzić objawy trądziku.

Co jeszcze może wywoływać trądzik i jak go leczyć? CZYTAJ DALEJ