Rozmawiamy z dr n. med. Krystyną Piskorz-Ogórek, konsultantem krajowym w Dziedzinie Pielęgniarstwa Pediatrycznego, dyrektorką Wojewódzkiego Specjalistycznego Szpitala Dziecięcego w Olsztynie.
— Wady postawy to jeden z istotniejszych problemów zdrowotnych dzieci i młodzieży. Jak obecnie wygląda sytuacja?
— Wady postawy u dzieci stanowi coraz poważniejszy i częstszy problem medycyny wieku rozwojowego. Zaliczają się do nich m.in. skrzywienia kręgosłupa, odstające łopatki, koślawość lub szpotawość kolan, płaskostopie, stopy płasko- koślawe. Należą one do najliczniejszych zaburzeń u dzieci i młodzieży szkolnej, dotyczą ok. 50 proc. uczniów. Co dziesiąty uczeń ma skoliozę, czyli skrzywienie kręgosłupa. Wady te nie mijają z wiekiem, lecz nie korygowane, pogłębiają się. Odpowiednio wcześnie wykryta i właściwie leczona skolioza, pozwala uniknąć groźnych dla zdrowia i życia powikłań. Przyczyny powstawania wad postawy, to głównie wielogodzinne siedzenie w szkole, noszenie ciężkich tornistrów z podręcznikami, długotrwałe korzystanie z komputera, przesadnie długie oglądanie telewizji, ograniczona aktywność fizyczna itp.
— Jak można zapobiegać wadom postawy?
— Przez ograniczenie siedzącego trybu życia do minimum, zwiększenie sprawności fizycznej, wyrobienie nawyku utrzymania prawidłowej postawy ciała we wszystkich czynnościach życiowych, dostosowanie sprzętów domowych i tornistrów do potrzeb i możliwości fizjologicznych kręgosłupa dziecka. Bardzo ważne jest wczesne rozpoznanie i leczenie skoliozy, m.in. w tym celu w szkołach przeprowadzane są systematyczne badania przesiewowe. Na powstawanie wad postawy narażone są zwłaszcza dzieci w 7-8 roku życia oraz między 12-13 rokiem, czyli w tzw. okresach skoków wzrostowych.
— Jak można poznać, że z kręgosłupem dziecka dzieje się coś złego -
— Niepokojące symptomy to: nierówno ustawione barki, brak symetrii talii, odstające łopatki, krzywy przebieg kręgosłupa, nierówno ustawione biodra, przechylanie się dziecka na jedną stronę, „garbienie się”. Podejrzenie skoliozy oraz innych wad postawy wymaga specjalistycznej diagnostyki i leczenia, w zakres którego wchodzi zwykle intensywna rehabilitacja.
— Co robić gdy wada postawy u dziecka jest już rozpoznana?
— Należy pracować nad wyrobieniem nawyku prawidłowej postawy ciała u dziecka, stosować ćwiczenia korekcyjne w sprawdzonym ośrodku, prowadzonym przez doświadczonych terapeutów i kontynuować zalecone ćwiczenia w domu. Warto cyklicznie konsultować dziecko w poradni rehabilitacyjnej dla dzieci, zachęcać dziecko do uprawiania sportu, spędzania wolnego czasu na świeżym powietrzu.
— Gdzie można znaleźć specjalistyczną pomoc?
— Wojewódzki Specjalistyczny Szpital Dziecięcy w Olsztynie wprowadził grupowe ćwiczenia dla dzieci i młodzieży, korygujące wady postawy. Jeden cykl ćwiczeń polega na 35-40 minutowych sesjach prowadzonych przez doświadczonych rehabilitantów przez okres 10 dni. Pacjenci mogą też skorzystać z konsultacji specjalistów z innych dziedzin np. ortopedów, reumatologów czy psychologów, którzy dostępni są na miejscu.