Jakie sytuacje w szkole mogą wywołać stres? O tym dowiesz się w poniższym artykule.
Skutki stresu w szkole
Pierwszym czynnikiem jest zazwyczaj nauka – czyli zarówno przyswajanie wiedzy w samej szkole, jak i przygotowywanie się w domu do klasówek, sprawdzianów, odpytywania. Niekiedy małe potknięcie może skutkować tym, że dziecko nie będzie umiało wybrnąć z kłopotliwej sytuacji, np. przed całą klasą, najlepszymi znajomymi czy rodzeństwem.
Inne czynniki stresogenne to:
- problemy z adaptacją – nowe środowisko, ludzie – niektóre dzieci to przeraża. Nie potrafią szybko nawiązywać relacji, czy odnaleźć się w grupie. Są więc skazane na samotność,
- brak akceptacji ze strony rówieśników – wyśmiewanie, drwienie to nierzadki przepadek w szkole. Dziecko nieodporne na tego typu zachowania bardzo to przeżywa,
- nadmiar obowiązków – gdy szkoła, odrabianie lekcji i zajęcia dodatkowe dominują w życiu dziecka, nie ma ono chwili, żeby odpocząć, zrelaksować się czy realizować swoje hobby,
- publiczne wystąpienia – przeczytanie pracy pisemnej, poprowadzenie prezentacji, recytacja wiersza, odpowiedź przy tablicy – również mogą być stresujące,
- nadmierne oczekiwania rodziców – zwłaszcza gdy dziecko jest mniej uzdolnione i ma świadomość, że nie zadowoli rodziców świetnymi ocenami z każdego przedmiotu.
Jednym ze skutków stresu w szkole może być nerwica. Jakie są jej przyczyny oraz objawy?
Czym objawia się nerwica u dzieci?
Oto najbardziej charakterystyczne symptomy:
- bóle brzucha czy głowy niewiadomego pochodzenia,
- kołatanie serca,
- napady paniki,
- problemy z oddychaniem,
- wymioty, biegunki,
- drażliwość,
- apatia.
Ponadto u najmłodszych mogą pojawiać się problemy związane z psychiką, w tym niska koncentracja i agresywne zachowania rzutujące na zaniedbywanie codziennych obowiązków. Niektóre dzieci mają stany lękowe związane z konkretną sytuacją – np. wizją otrzymania negatywnej oceny. Przekłada się to na unikanie przez nich kontaktów z rówieśnikami – odmawianie wychodzenia do szkoły czy symulowanie choroby.
Zazwyczaj nerwica nie rodzi się z jednej konkretnej przyczyny. Może być także związana z budową anatomiczną mózgu, zaburzeń układów neuroprzekaźnikowych lub wynikiem obciążeń genetycznych. Wiąże się także z konkretnymi doświadczeniami, takimi jak np. właśnie zmiana szkoły.
W jaki sposób dzieci mogą sobie poradzić z emocjami?
Rozwiązaniem jest np. znalezienie hobby, które będzie odstresowywać malucha. Można także spróbować z nim ćwiczeń relaksacyjnych. Jeśli jednak będzie to niewystarczający sposób, wówczas lepiej pomyśleć o wizycie u psychoterapeuty. Rodzic otrzyma wtedy porady, w jaki sposób ma reagować, kiedy pojawią się objawy stresu czy nerwicy. Rozwiązaniem nie jest unikanie sytuacji, które je powodują, ale nauczenie się radzenia sobie z nimi. W przeciwnym razie można tylko doprowadzić do nasilenia się objawów nerwicowych.
Jeśli psychoterapia nie przynosi oczekiwanego skutku, włącza się w leczenie również farmakoterapię.
Uzależnienia – inne skutki szkolnego stresu
Młodsze dzieci i starsza młodzież próbują rozwiązać nieumiejętność radzenia sobie ze stresem w inny sposób – sięgając po alkohol lub narkotyki, które uważane są za „rozluźniacze”. Tymczasem ta „przygoda” może skończyć się uzależnieniem. Niektórzy nastolatkowie uważają również, że dzięki zażywaniu narkotyków łatwiej przyswoją każdy materiał w szkole. To jednak tylko pozory. Tego typu „wspomaganie” w niczym tak naprawdę nie pomogą, a mogą wpędzić w nałóg, który będzie wymagał specjalistycznego leczenia.
Dlatego obserwuj, czy u Twojego dziecka nie wystąpiły objawy uzależnienia albo nerwicy, czy jego zachowanie nie jest skutkiem stresu przeżywanego w szkole. Warto wiedzieć, że skutkiem chronicznego stresu mogą być zaburzenia psychiczne – depresja oraz nerwice.
Kiedy więc pojawiają się problemy, pomocy szukaj u specjalistów, np. w Klinice dla młodzieży OAZA.
