Rehabilitacja seniorów, czyli przywracanie sprawności ruchowej

Czym jest rehabilitacja?

Pojęcie rehabilitacji, które większość osób zna jedynie z gabinetów medycznych, w rzeczywistości ma nieco szersze znaczenie. Odnosi się ono do przywracania pierwotnego stanu, który jest pozytywny i korzystny dla osoby rehabilitowanej. W takim ujęciu wyróżnia się nie tylko rehabilitację medyczną, ale również społeczną, zawodową, prawną czy psychiatryczną. Tylko w medycynie pojęcie to jest stosowane do różnych form uzdrawiania. Jedną z nich jest np. rehabilitacja pulmonologiczna, czyli wielospecjalistyczny program, który obejmuje rozpoznanie, leczenie, edukację i wsparcie psychologiczne chorych na przewlekłe choroby układu oddechowego.

W najbardziej nam znanym ujęciu – w odniesieniu do fizykoterapii – termin utożsamiany jest z przywracaniem sprawności osobom niesprawnym. Stosuje się go głównie do układu ruchowego, ale może też obejmować inne formy niesprawności, w tym psychiatrycznej. W tym ostatnim przypadku rehabilitacja pomaga w przywracaniu zdolności do samodzielnego życia osób z zaburzeniami psychicznymi.

Rehabilitacja seniorów

Seniorzy to osoby, które utraciły już pełną sprawność fizyczną na skutek upływu lat i „zużywania się” organizmu. Niesprawność może być efektem wieku, ale też niehigienicznego trybu życia czy nieprawidłowego odżywiania. To ostatnie decyduje między innymi o kruchości kości czy sile mięśni. U osób starszych często zawodzą stawy, które ulegają zmianom fizjologicznym. Pojawiają się też różne schorzenia, jak reumatyzm czy choroba Parkinsona.

Celem rehabilitacji jest maksymalne ograniczenie postępujących zmian i poprawa sprawności ruchowej. Dzięki uzyskanym efektom podnosi się jakość życia seniora oraz zwiększa jego samodzielność. Często rehabilitacja jest niezbędna nie dlatego, żeby móc biegać czy jeździć na rowerze. Zaleca się ją z uwagi na trudności w wykonywaniu codziennych zajęć, jak przygotowywanie posiłków, ubieranie się czy sprzątanie. Znaczenie tej formy terapii dla seniorów potwierdza specjalnie wyodrębniona dziedzina nauki, jaką jest rehabilitacja geriatryczna.

Czym charakteryzuje się rehabilitacja seniorów?

Prowadzenie specjalnych programów dla seniorów wymaga indywidualnego podejścia oraz starannej oceny stanu fizycznego. Postęp procesów starzenia jest niejednorodny, a wiek nie stanowi tu żadnego istotnego wyznacznika. Rehabilitacja ma na celu zapobieganie konsekwencjom takich zmian, jak:

• zmniejszenie siły i napięcia mięśni,
• zmniejszenie elastyczności ścięgien,
• ograniczenie ruchliwości stawów,
• zmiany destrukcyjne w kośćcu,
• pogorszenie zdolności kontroli równowagi,
• osłabienie koordynacji ruchowej.

Przywracanie sprawności odnosi się głównie do czynności funkcjonalnych. Obejmuje ono np. sprzątanie, podnoszenie przedmiotów czy posługiwanie się sprzętem kuchennym. Ważnym elementem procesu jest usprawnianie chodzenia (zmiana tempa, kierunku, wchodzenie na stopnie) oraz zmiany pozycji (np. z siedzącej na stojącą). Standardowe ćwiczenia trwają około 30 minut w cyklu codziennym lub 40 minut co 2 dni. Stałym elementem rehabilitacji są ćwiczenia aerobowe, które usprawniają układ oddechowy i krążenia. W ramach rehabilitacji zalecane są też dłuższe marsze, bieganie, nordic walking, jazda na rowerze, aerobik dla seniorów lub pływanie.

W realizowaniu programu rehabilitacyjnego wspierają rozmaite przyrządy i akcesoria, które oferuje specjalistyczny sklep Pomoce Dla Seniora.