Pierwszy kontakt matki i dziecka – dlaczego jest tak ważny?

Ile czasu pozwolono Wam spędzić z Waszym maluszkiem zaraz po jego urodzeniu? Kilka minut? A może kilkanaście? Jeśli więcej niż pół godziny okazuje się, że w polskich realiach jesteście szczęściarami! Tymczasem wg zaleceń WHO pierwszy kontakt mamy i maluszka powinien trwać minimum godzinę, a jeśli nie ma przeciwwskazań przedłużyć się nawet do dwóch godzin.

W Polsce tylko 7,5% placówek medycznych w praktyce wprowadza prawo mamy i dziecka do niezakłóconego pierwszego kontaktu. Natomiast w przeważającej większości szpitali (ok. 68%, źródło: edziecko.pl) kontakt ten ogranicza się do kilku minut i zostaje przerwany, poprzez zabranie maluszka na badania, mierzenie, ważenie, mycie itd. A przecież te czynności naprawdę mogą poczekać, tymczasem pierwszy kontakt tej matki z tym dzieckiem już nigdy się nie powtórzy!

Pierwszy kontakt matki i dziecka powinien być kontaktem „skóra do skóry”, co oznacza, że maleństwo powinno zostać położone zaraz po narodzinach na nagim ciele mamy. Wtedy też powinno się odbyć pierwsze przystawienie dziecka do piersi, kiedy to będzie ono mogło się napić tak drogocennej dla jego odporności siary, czyli pierwszego mleczka z piersi mamy.

Dla mamy taki kontakt z nowonarodzonym dzieckiem to oprócz ogromnej radości i nawiązania pięknej więzi z dzieckiem, zapomnienia o bólu i trudnościach porodu również:

• łatwiejszy wyrzut oksytocyny, dzięki czemu szybciej i mniej boleśnie rodzi się łożysko,

• dobry początek karmienia piersią – dzięki uwolnieniu się prolaktyny i oksytocyny natychmiast zostaje wzbudzony proces laktacji,

• szybciej obkurcza się macica, co jest zjawiskiem korzystnym i zapobiegającym m.in. nadmiernej utracie krwi matki przy porodzie.

Z kolei dla dziecka niezakłócony pierwszy kontakt z mamą oznacza m.in.:

• łatwiejszą adaptację w zupełnie nowych dla maleństwa warunkach – poczucie bezpieczeństwa, bliskości i ciepła mamy,

• ochronę układu odpornościowego poprzez „kolonizację” dziecka naturalna florą bakteryjną mamy, a także skorzystanie z dobroczynnych właściwości siary,

• uspokojenie – zapach mleka matki sprawia, że noworodek w mniejszym stopniu odczuwa ból, a badania dowodzą, że dzieci, które miały zapewniony długi pierwszy kontakt z mamą rzadziej płaczą,

• lepszą i łatwiejszą adaptację metaboliczną oraz układu oddechowego,

• łatwiejszą termoregulację dzięki bliskości i ciepłu ciała mamy.

Kochane mamy, musicie przyznać, że znaczenie pierwszego kontaktu jest nie do przecenienia – zarówno dla mamy jak i dla dziecka! Jeśli wybieracie poród rodzinny w pierwszym kontakcie uczestniczy także tata, który może nacieszyć się nowonarodzonym dzieckiem, pobyć z nim i z jego mamą, wspólnie przywitać nowego człowieczka w atmosferze miłości, spokoju i ciepła.

Pamiętać trzeba, iż po stronie mam i ich maluszków stoi prawo! Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dn. 23 września 2010, obowiązujące od 8 kwietnia 2011 r. zobowiązuje placówki medyczne i personel uczestniczący w porodzie do zapewnienia kobiecie i jej dziecku takiego właśnie pierwszego kontaktu jak ten przeze mnie opisany. Ocena noworodka w skali Apgar powinna zostać wykonana, kiedy maluszek leży na brzuchu mamy, a ważenie, mierzenie i inne czynności po zakończeniu pierwszego kontaktu! Warto znać pełną treść rozporządzenia określającego standardy opieki okołoporodowej nad matką i dzieckiem:

http://www.mz.gov.pl/wwwmz/index?mr=q491&ms=383&ml=pl&mi=383&mx=0&mt=&my=734&ma=016069

Pierwszy kontakt może zostać opóźniony jedynie w wyjątkowych przypadkach: przy cesarskim cięciu, przy porodzie mnogim, przy porodzie zabiegowym. Jednak wtedy powinien on zostać umożliwiony jak najszybciej.

Po urodzeniu Julki miałam ją na piersiach około 10 minut i...wydawało mi się to całkiem długo biorąc pod uwagę opowieści innych mam, o tym, jak to pokazywano im maluszki niemal w powietrzu i natychmiast zabierano. Obecnie oczekuję narodzin drugiego maleństwa i myślę, że tym razem będę ubiegać się o nasze wspólne prawo do tego tak wyjątkowego pierwszego kontaktu.

Mama Julki

W oparciu o teksty z:

Miesięcznika "Dziecko",

www.pierwszykontakt.org

www.mz.gov.pl