Objawy i leczenie atopowego zapalenia skóry u dorosłych

Mimo, że największy procent zachorowalności na atopowe zapalenie skóry przypada na okres dzieciństwa (90% choruje jeszcze przed 5 rokiem życia), to jednak coraz więcej przypadków odnotowuje się wśród osób dorosłych.

Na atopowe zapalenie skóry u dorosłych częściej cierpią kobiety niż mężczyźni. To samo tyczy się okresu dojrzewania. Z atopowym zapaleniem skóry częściej zmagają się młode dziewczyny aniżeli chłopcy. Eksperci, wypowiadając się na temat atopii, jednoznacznie przyznają, że jest to skłonność organizmu do reagowania w dość specyficzny sposób na alergeny środowiskowe. A uczulać może dosłownie wszystko, od pyłków roślinnych, poprzez pokarmy, na sierści zwierząt kończąc. W przebiegu AZS skóra na twarzy i ciele jest bardzo sucha i łatwo ulega podrażnieniom. Oprócz problemów spowodowanych przez samo podrażnienie skóry, AZS może prowadzić do dalszych problemów fizycznych i psychicznych, jak brak snu, stres i ogólny brak pewności siebie - szczególnie w przypadku atopowego zapalenia skóry w obrębie twarzy.

Objawy atopowego zapalenia skóry

Symptomy atopowego zapalenia skóry u dorosłych mogą różnić się od objawów choroby u dzieci. U dorosłych pacjentów z AZS zmiany na skórze występują zazwyczaj w zgięciach łokciowych i kolanowych. Mogą pojawić się na górnych częściach ramion i pleców, na kończynach oraz grzbietowych powierzchniach rąk i stóp. Zmiany na skórze mogą pokrywać znaczną część ciała, przy czym szczególnie wyraźne są najczęściej na szyi i twarzy. O jakich zmianach na skórze mówimy? Zwykle są to krwiste strupy, nacieki zapalne i nadżerki. Skóra osoby z atopowym zapalenie skóry może bardzo swędzieć, być mocno przesuszona lub intensywnie się łuszczyć. W fazie zaostrzenia u chorych występuje intensywne swędzenie, a skóra jest mocno zaczerwieniona i ma nierównomierną powierzchnię. Czasem może wystąpić opuchlizna, a uszkodzona skóra może nawet lekko krwawić.

Jeśli chory z AZS zmaga się od dłuższego już czasu, jego skóra w niektórych miejscach może być wyraźnie grubsza i ciemniejsza. Przy atopowych zmianach na skórze typowe jest tworzenie się rozległych zlichenizowanych blaszek. Przy atopowym zapaleniu skóry, zmiany na skórze występują symetrycznie. Jeśli stany zapalne pojawiają się na prawej dłoni, to na pewno wystąpią też na lewej. Jeśli zmiany skórne obejmują okolice prawego ucha, na pewno wystąpią też za uchem lewym. Poza zmianami na skórze, osoby borykające się z atopowym zapaleniem skóry często uskarżają się na bezsenność, która spowodowana jest dokuczliwym świądem w nocy, a także drażliwość i zmęczenie. U niektórych osób z AZS mogą również wystąpić stany depresyjne.

Przyczyny swędzenia skóry

Uznaje się, że atopowe zapalenie skóry u dorosłych swoje źródło ma w genach. Problem z atopią polega na nieprawidłowej odpowiedzi układu odpornościowego na małe dawki antygenów. Nieprawidłowość ta oznacza nadmierne wytwarzanie przeciwciał IgE, skierowanym przeciwko alergenom. Wśród przyczyn odpowiedzialnych za intensywne swędzenie skóry wymienia się czynniki zewnętrzne - warunki klimatyczne, zanieczyszczenia środowiska, czynniki drażniące, czynniki psychogenne oraz alergeny pokarmowe. Niektóre z tych czynników, jak na przykład wysoka temperatura powietrza, mogą jeszcze bardziej nasilać nieprzyjemne objawy. Również czynniki psychogenne (głównie stres) mogą nasilać symptomy choroby. Wśród przyczyn swędzenia skóry w AZS wymienia się także twardą wodę, mydło i detergenty. Warto więc uważać na wszelkiego rodzaju proszki i płyny do prania, płyny do mycia naczyń, żele pod prysznic, itp. Zamiast zwykłych detergentów i kosmetyków, warto wybierać te hipoalergiczne, bezzapachowe, bez parabenów, bez sterydów i innych uczulających dodatków.

Leczenie atopowego zapalenia skóry

Atopowe zapalenie skóry u dorosłych to bardzo trudny przeciwnik. Nie jest to jednak przeciwnik, którego nie można pokonać. Terapia atopowego zapalenia skóry polega głównie na naprawieniu uszkodzeń naskórka z zastosowaniem maści i kremów o działaniu natłuszczającym i nawilżającym. U niektórych osób z AZS niezbędne jest zastosowanie leków przeciwzapalnych oraz leczenie światłem. W celu złagodzenia swędzenia skóry i zminimalizowania zmian na skórze, warto wprowadzić kilka zmian do codziennego życia. Przede wszystkim należy unikać czynników alergizujących. Jeśli zmiany na skórze nasilają się na skutek kontaktu z konkretnym detergentem, gorącą wodą lub wełną, wówczas należy zminimalizować kontakt z nimi.

W celu złagodzenia dokuczliwego swędzenia, należy stosować maści, balsamy i kremy, które przyniosą ukojenie i nawilżą miejscowo swędzącą, podrażnioną skórę. Warto sięgać po preparaty dedykowane osobom z AZS, które łagodzą podrażnienia i zaczerwienienia, a także skutecznie natłuszczają wysuszone partie skóry, jak np. preparaty DEMSA (więcej tutaj: http://www.demsa.pl/atopowe-zapalenie-skory). Produkty do pielęgnacji skóry z AZS dobrze jest trzymać w lodówce. Nakładanie schłodzonych kremów daje dodatkową ulgę w przypadku intensywnego świądu. Ulgę przyniosą też chłodne okłady. Zbawiennie zadziałają również kąpiele z dodatkiem sody oczyszczonej. Po każdej kąpieli (nie później niż 15 minut po zakończeniu kąpieli) należy nałożyć na skórę preparaty nawilżające. Zabieg ten pomoże odbudować barierę ochronną i zapobiegnie nadmiernemu odparowywaniu wody. Dobrze jest także regularnie nawilżać powietrze, gdyż suche może nasilać swędzenie i potęgować podrażnienia. Można na przykład umieścić w salonie lub sypialni nawilżacz powietrza. W leczeniu i minimalizowaniu nieprzyjemnych objawów atopowego zapalenia skóry ważne jest także noszenie odpowiednich ubrań. Odzież osoby chorej na AZS powinna być lekka i przewiewna, wykonana z oddychających materiałów, najlepiej naturalnej bawełny. Ubrania i pościel należy prać w specjalnie przeznaczonych do tego płynach. Unikać należy podrażnień mechanicznych, np. ostrych myjek i gąbek do kąpieli.

Warto zapamiętać

Atopowe zapalenie skóry to jedna z najczęściej występujących chorób alergicznych. Jest to choroba przewlekła o charakterze nawrotowym. Cechą charakterystyczną AZS jest nadmierna suchość skóry, uporczywy świąd, który lubi nasilać się w nocy i tym samym wywołuje problemy ze snem oraz typowa lokalizacja zmian wypryskowych. Zmiany na skórze najczęściej pojawiają się w zgięciach łokciowych i kolanowych, a także u nasady szyi. Zmiany mogą wystąpić na górnych częściach ramion i pleców, na kończynach oraz grzbietowych powierzchniach rąk i stóp. Podstawą leczenia atopowego zapalenia skóry są leki hamujące stan zapalny, a także unikanie czynników drażniących oraz właściwa pielęgnacja skóry przy użyciu maści, kremów i balsamów natłuszczających.