O dziecięcych skrzydłach czyli jak budować w dziecku poczucie własnej wartości.

Do poradni, którą prowadzę, często zgłaszają się osoby, borykające się z rozlicznymi problemami, będącymi konsekwencją przemocy emocjonalnej, której doświadczyły w dzieciństwie. Poczucie bycia gorszym niż inni, niepewność, lęk przed wyzwaniami, trudności w relacjach – to tylko nieliczne skutki, o których opowiadają pacjenci.

Przemoc emocjonalna jest niestety zjawiskiem bardzo powszechnym. Nadmierna, nieadekwatna krytyka dziecka, ignorowanie jego potrzeb, brak czasu i niepoświęcanie mu uwagi, niedocenianie, zaniedbanie, wyzwiska, obrażanie, poniżanie, szantażowanie – to tylko kilka przykładów.

Kiedy natomiast rozmawiam z rodzicami, którzy zgłaszają się do mnie po pomoc z powodu trudności z dziećmi, widzę, że najczęściej mają oni dobre chęci. Nie chcą krzywdzić swoich pociech, ale jednocześnie niejednokrotnie robią to. Często nie mając po prostu świadomości, że to co robią lub mówią jest niszczące lub po prostu bezrefleksyjnie powtarzając, to czego sami doświadczyli kiedy byli mali.

Tymczasem, w dużej mierze, w rękach rodziców jest los ich dzieci. To od Was, drodzy opiekunowie i rodzice zależy, czy Wasze dzieci, kiedy dorosną, będą ludźmi silnymi i znającymi swoją wartość, czy niepewnymi siebie i pełnymi kompleksów.

Dobą widomością  jest jednak to, że bycia rodzicem, który buduje a nie niszczy, można się nauczyć. Wymaga to trochę wysiłku – ale przynosi fantastyczne efekty.
Poniżej przedstawiam listę wskazówek dla rodziców, dzięki którym pomogą zbudować swoim dzieciom wiarę w siebie i własne możliwości oraz poczucie bycia wartościowym, godnym szacunku i zaufania człowiekiem.

Okazuj  wsparcie

Jak najczęściej mów swojemu dziecku, że w nie wierzysz i mu ufasz. Podziwiaj jego dokonania, chciej się od niego uczyć. Daj mu prawo do dokonywania wyborów, podejmowania samodzielnych decyzji i szanuj je.

Doceniaj wysiłek i pomoc

Dziękuj z pomoc lub za chęć pomocy. Doceniaj to, co maluch dla ciebie zrobił lub próbował zrobić.

Okazuj uczucia

Mów o swoich pozytywnych uczuciach do dziecka. Niech jak najczęściej słyszy, że je kochasz, lubisz, tęsknisz, że jesteś szczęściarzem, że je masz. Wyjaśniaj mu swoje negatywne emocje. Możesz mówić, o tym, że jest ci smutno lub złościsz się, ale wyjaśnij powód – to daje poczucie bezpieczeństwa i zrozumienie sytuacji. Nie obrażaj się. Nie krzycz. A jeśli ci się zdarzy – porozmawiaj o tej sytuacji, kiedy ochłoniesz i przeproś jeśli trzeba. Nie karz dziecka milczeniem – to bardzo niszcząca kara.

Doceniaj wysiłek

Chwal nie tylko za efekty, ale za trud i pracę, która została włożona. Nawet jeśli efekty są marne. Gratuluj i doceniaj.

Pytaj o opinie i uczucia

Rozmawiaj o emocjach. Pytaj o uczucia w różnych sytuacjach. Pytaj  o opinię i zdanie na różne tematy. Bądź ciekaw tego, co dzieje się w myślach i uczuciach twojej pociechy.

Spędzaj czas z dzieckiem i okazuje z tego radość

Chwile spędzone razem na wspólnej zabawie, rozmowie, spacerze – są bezcenne. Dbaj o to, by mieć czas tylko dla dziecka, kiedy nie zajmuje cie nic innego i możesz całą uwagę skupić na nim. Ciesz się tym czasem i okazuj to.

Pozwalaj na samodzielność

Pozwól dziecku podejmować wyzwania, nie ograniczaj kiedy samo chce coś robić. Zadbaj tylko o bezpieczne granice. Zachęcaj do samodzielności i stwarzaj sytuacje, w których będzie mogło doświadczyć sukcesu oraz radości z tego, że coś mu się udało lub wspieraj i ucz radzić sobie z porażką.

Takie pozytywne emocjonalne doświadczenia i komunikaty stają się podstawą poczucia bezpieczeństwa, wewnętrznej pewności siebie i siły. To coś, co sprawia, że skrzydła dzieci stają się piękne i silne, by kiedyś, kiedy opuszczą dom i wyfruną z rodzinnego gniazda mogły szybować w przestworzach jak orły.

EMPATIO, Poradnia Psychologiczno-Psychiatryczna

Autor: Magdalena Senderowska – psycholog, psychoterapeuta