Rodzice w bardzo prosty sposób mogą stracić swoje dzieci. Czym jest władza rodzicielska i w jakich okolicznościach sąd może jej pozbawić rozmawiamy z Olgą Tusińską, adwokatem.
Familie.pl: Na czym polega ograniczenie praw rodzicielskich?
Olga Tusińska: Ograniczenie władzy rodzicielskiej może być różne. Najczęściej stosowanym ograniczeniem jest możliwość współdecydowania tylko o istotnych prawach dziecka. Zdarza się również, że sąd pozwala rodzicom tylko na wgląd w rozwój dziecka.
Familie.pl: Kiedy sąd oddziela dziecko od rodziców?
Olga Tusińska: Sąd musi stwierdzić, że zagrożone jest dobro dziecka. Gdy rodzic nie wywiązuje się z obowiązków rodzicielskich, lub nadużywa swojej władzy.
Familie.pl: Co oznacza stwierdzenie, że rodzic nie wywiązuje się z obowiązków rodzicielskich?
Olga Tusińska: Oznacza to, że nie interesuje się swoim dzieckiem. Nie rozmawia, nie wychowuje. Pozwala, żeby dziecko żyło swoim życiem, a on się nie wtrąca i nie ingeruje w zachowanie dziecka. Można również przesadzić w drugą stronę, czyli nadużywać władzy rodzicielskiej. Nadużywanie jest to nieuszanowanie woli dziecka, nie słuchania jego zdania, czy postępowanie wbrew jego woli i działanie sprzeczne z jego dobrem.
Familie.pl: Czy dobro dziecka, to tylko dobro materialne?
Olga Tusińska: Dobro dziecka, to nie tylko byt materialny. Bardzo często przy wydawaniu orzeczenia o ograniczeniu, bądź pozbawieniu praw rodzicielskich sąd kieruje się opiniami psychologów. Należy tu rozdzielić, że obowiązek wychowania dziecka, to nie jest to samo, co obowiązek jego utrzymania. Rodzic, który ma ograniczoną władzę rodzicielską, nadal musi łożyć na swoje dziecko.
Familie.pl: Jakie są najczęstsze przyczyny rozdzielania dzieci od rodziców?
Olga Tusińska: Poza wymienionymi wcześniej, rodziny często również rozbijane są przez alkohol i przemoc.
Familie.pl: Jakie sankcje poza pozbawieniem i ograniczeniem praw rodzicielskich mogą być wymierzone rodzicom przez sąd?
Olga Tusińska: Sąd może również zawiesić rodzica w prawach rodzicielskich. Jeśli jeden z rodziców przebywa w więzieniu, czy bardzo długo jest poza domem. Trzeba wykazać wtedy, że rodzic przez określony czas nie może wychowywać dziecka. Sąd Może poddać również władzę rodzicielską pod nadzór kuratora lub sądu. Może również nakazać określone działania mające na celu dobro dziecka np. skierować rodziców na terapię.
Familie.pl: Czy rodzic, który jest pozbawiony praw rodzicielskich, może je odzyskać?
Olga Tusińska: Naturalnie, wystarczy złożyć do sądu wniosek i wykazać, że okoliczności, na podstawie których sąd wydał orzeczenie o ograniczeniu, bądź pozbawieniu praw rodzicielskich były tymczasowe. Sąd wtedy ponownie rozpatruje sprawę i może przywrócić władzę rodzicielską.
Prawo do opieki nad dzieckiem rodzice tracą, gdy w procesie wychowania nie uwzględniają oni dobra dziecka. Pojęcie „dobro dziecka” jest bardzo szerokie, co prowadzi czasem do absurdalnych sytuacji.
W Szkocji sąd odebrał rodzicom prawo do opieki nad dziećmi, bo te są otyłe. Innych przykładów nie trzeba daleko szukać. Niedawno cała Polska żyła sprawą małej Róży, którą sąd chciał oddzielić od rodziców, bo ci mają trudną sytuację materialną.
Każde orzeczenie sądu o odebranie władzy rodzicielskiej wzbudza ogromne emocje w społeczeństwie, ponieważ to dzieci zawsze cierpią najbardziej.
Pani Renata w środę zaprowadziła swoje dzieci do szkoły, a kilka godzin później przyszedł po nie kurator sądowy i wydał ojcu, z którym pojechały do Włoch.
To są tylko niektóre przykłady, w których sąd odebrał w kontrowersyjny sposób dzieci ich rodzicom.
Marcin Osiak
m.osiak@familie.pl