Narysuj osobę lub osobę w deszczu

autor: Dariusz Poniewozik - psychoterapeuta i ekspert Familie.pl - ZADAJ MU PYTANIE

Polecenie które pada z ust badającego to: „Narysuj osobę”. Takie polecenie spotyka się zawsze z wieloma pytaniami w rodzaju: „Czy mam narysować głowę czy całą osobę” albo „Jaką osobę”. Takie wątpliwości należy skomentować bardzo ogólnym wyjaśnieniem np.”Rysuj to, na co masz ochotę” lub jeśli rysujący broni się mówiąc, że nie umie rysować to warto wtedy zrobić jakąś pokrzepiającą uwagę typu „Rysuj jak potrafisz”. 

Jeśli rysujący skończy pierwszy rysunek, prowadzący prosi go, aby narysował teraz osobę płci przeciwnej. Jest to bardzo istotne przy określaniu identyfikacji seksualnej – przeważająca cześć ludzi rysuje najpierw osobę własnej płci.

Podczas rysowania badający uważnie przygląda się i obserwuje sposób rysowania poszczególnych części ciała jak też kolejność. Można czasami poprosić badanego aby wymyślił jakąś historię na temat każdej z narysowanych postaci i podał różne ich cechy. W trakcie analizy rysunku należy wziąć pod uwagę rysunek jako całość, sposób jego wykonywania oraz rozważyć kombinacje poszczególnych czynników. Taka interpretacja powinna również uwzględniać wiek, dojrzałość, stan emocjonalny, tło społeczne i kulturowe oraz doświadczenia badanego człowieka.

Narysowanie osoby można odczytywać jako nieświadomą projekcję sposobu , w jaki ta osoba się postrzega. Można założyć, że na rysunek często projektowane są emocje, np. wrogość; wtedy narysowana postać będzie miała wytrzeszczone oczy, wyszczerzone zęby, zacięte usta lub nawet rysujący wkłada w jej ręce broń. Osoby agresywne będą rysowały postacie o rozczapierzonych, zakrzywionych jak szpony palcach.

Jeśli rysujący ma problemy z odbiorem rzeczywistości może rysować dziwaczne rysy twarzy lub postacie wyglądające jak roboty może również umieszczać na rysunku religijne albo mistyczne symbole lub przedstawia twarz o pustym wyrazie. W rysowaniu osoby pojawiają się też często inne aspekty osobowości np. identyfikacja seksualna, dominacja lub podporządkowanie oraz tendencje do buntu lub uwodzenia.

Istnieją też jednak  pewne ważne znaki które są stałymi kryteriami rozróżniania poszczególnych typów osobowości I tak np.:
1. Słabo zintegrowane części ciała – niska tolerancja na frustrację i impulsywność
2. Zaczernianie pustych pól – Niepokój
a. Zaczernianie twarzy – poważnie zaburzony, negatywny wizerunek siebie
b. Zaczernianie rąk – przejawy agresji
3. Nachylenie postaci – niestabilność, brak równowagi psychicznej
4. Niewielkie rozmiary postaci – skrajny brak poczucia bezpieczeństwa, wycofanie, depresja
5. Duże wymiary postaci – ekspansywność, słaba kontrola wewnętrzna
6. Przezroczyste elementy rysunku – niedojrzałość, impulsywność, skłonność do wyładowywania się
7. Zęby – agresja
8. Krótkie ręce – tendencje do wycofywania się, zwracania do wewnątrz, próby hamowania impulsów
9. Długie ręce – pragnienie zdobywania lub gromadzenia, sięganie w kierunku innych ludzi
10. Duże dłonie – wyładowywanie się
11. Brak dłoni – zakłopotanie, poczucie nieprzystosowania
12. Brak rąk – poczucie winy z powodu odczuwanej wrogości lub seksualności
13. Spoglądanie w bok – podejrzliwość skłonności paranoidalne.

„Narysuj osobę w deszczu”
Jest to modyfikacja podstawowego testu w której badany odsłania sposób postrzegania ciała wystawionego na działanie symbolicznego środowiskowego czynnika stresogennego. Ta technika pozwala ocenić jak człowiek badany zareaguje na sytuacje stresu, jakimi sposobami osobistymi dysponuje aby radzić sobie w środowisku wywołującymi niepokój, czy badany jest w stanie skutecznie planować w sytuacjach wywołujących niepokój, jakie rodzaje obrony stosuje w przykrych sytuacjach. 

Osoby bezradne narysują zmokniętą osobę pozbawioną jakiegokolwiek okrycia ochronnego, taki rysunek może również odzwierciedlać brak szacunku do siebie samego i prawdopodobnie nierozwiązane problemy z niezależnością.

Autor tego rysunku nie ma motywacji do unikania niekorzystnych okoliczności ani tez nie jest przygotowany na podjęcie wyzwania. Natomiast osoba która nie wpada w panikę i nie czuje się przytłoczona w obliczu stresu z reguły będzie rysować ochronne ubranie lub osłonę przed deszczem np. parasol i pogodne oblicze. Człowiek, który nie radzi sobie ze swoim niepokojem najprawdopodobniej odmaluje siebie, miotającego się w panice bez możliwości ucieczki.

czytaj część wcześniejszą                                                                czytaj dalej

Co o Twoim dziecku mówi jego rysunek?
 

Test rysunkowy Goodenough – Harrisa 
 

Dom – drzewo – osoba
 

Narysuj rodzinę lub na dowolny temat
 

Co mówi kolorystyka dziecięcych prac?