Które produkty spożywcze można jeść, mimo upływu terminu przydatności do spożycia?

W związku z izolacją społeczną wywołaną pandemią koronawirusa zrobiłeś duże zapasy i teraz martwisz się czy dasz radę to wszystko zużyć? Może przeciwnie – utrudnienia w sklepach sprawiły, że robisz przegląd domowej spiżarni? Właśnie odkryłeś, że niektóre produkty są już trochę przeterminowane, a termin przydatności innych szybko dobiegnie końca? Czy musisz je wszystkie wyrzucić? Jak to jest z terminami przydatności do spożycia różnych rodzajów żywności? 

Dlaczego wyrzucamy jedzenie z przeterminowaną datą ważności? 

Do wyrzucania żywności przyznaje się co drugi z nas. Najczęściej do kosza trafiają produkty świeże: pieczywo, wędliny, owoce i warzywa. Dzieje się tak, bo za dużo kupujemy i nie zwracamy uwagi na terminy przydatności podczas zakupów. Istnieje jednak wiele produktów, które można bezpiecznie dla zdrowia spożywać nawet, jeśli ich termin przydatności minął. 

Na produktach znajdziemy dwa typy oznaczeń przydatności do spożycia: 

• Należy spożyć do: dotyczy to produktów świeżych, które szybko się psują i rzeczywiście lepiej ich przestrzegać 

• Najlepiej spożyć przed: jest to minimalna data przydatności, do której producent gwarantuje, że produkty nie zmienią ani wyglądu, ani smaku. Większość z nich śmiało można spożywać nawet miesiąc (lub dłużej) po terminie. 

Trzecią kategorią, na którą nie zwracamy uwagi podczas zakupów, jest termin przydatności produktu od otwarcia. W praktyce wygląda to tak, że kupujemy żywność w dużych, promocyjnych opakowaniach, której nie jesteśmy w stanie zużyć.  

Produkty, które można jeść, kiedy minie ich termin przydatności do spożycia 

Istnieje cała gama produktów żywnościowych, które możemy bezpiecznie spożywać, mimo że ich termin przydatności do spożycia minął. Kluczowe są właściwy sposób przechowywania i dokładne sprawdzanie wyglądu, smaku, zapachu i koloru 

• Makaron, kasza, ryż, mąka, tarta bułka - produkty suche, jeśli są przechowywane prawidłowo, czyli w miejscu suchym, chłodnym i ciemnym nie psują się nawet, gdy termin przydatności do spożycia minął. Warto jednak je przejrzeć pod kątem... moli spożywczych. 

• Mrożonki – ten sposób przechowywania bardzo wydłuża termin przydatności do spożycia produktów delikatnych, jednak nie w nieskończoność. Zbyt długie mrożenie może powodować wysuszanie (oznaką jest biały nalot, zwłaszcza na niewłaściwie opakowanych produktach, np. na pieczywie, warzywach i mięsie - jednak oznacza to ubytek walorów smakowych, nie zepsucie). 

•  Konserwy - przechowywane zgodnie z zaleceniami producenta będą smaczne nawet długo po upływie terminu przydatności. Coraz częściej jednak się mówi, że do jedzenia przechowywanego w puszkach mogą przenikać szkodliwe składniki opakowania (np. BPA). Jak zawsze najważniejszy jest zdrowy rozsądek. 

• Kawa i herbata – po upływie terminu ważności może być nieco miej pachnąca, ale nie powinna być zepsuta. W przypadku kawy, sprawdź czy nie zjełczała - w ziarnach znajduje się tłuszcz. Specjaliści nie polecają także przechowywania kawy w lodówce (pochłania zapachy). 

• Twarde sery - jeśli ser nie zmienił zapachu ani smaku powinien być dobry. Specjaliści zalecają przechowywanie twardego sera, np. Parmezanu, w lnianej ściereczce w lodówce, nigdy w szczelnej foliowej torebce. Tak przechowywany twardy ser jest dobry do spożycia nawet kilka miesięcy. 

• Masło - można spożywać nawet kilka dni po upływie terminu. Dobrym sposobem przedłużenia trwałości masła jest mrożenie (tylko 1 raz) lub przechowywanie w chłodnej, często zmienianej wodzie. 

• Sałata - jeśli wygląda i pachnie dobrze, nie zwiędła ani nie zbrązowiała (nie zgniła) - jej świeżość przedłużysz, jeżeli przed włożeniem do lodówki dokładnie ją umyjesz w zimnej wodzie, delikatnie osuszysz papierowym ręcznikiem, a następnie jeszcze wilgotne liście sałaty zawiniesz w suchy papierowy ręcznik lub lnianą ściereczkę. Tak zabezpieczona sałata przetrwa kilka dni dłużej niż w torebce foliowej, w której została przyniesiona ze sklepu.  

• Jajka -- będą dobre jeszcze przez kilka dni, jeśli przed upływem terminu ważności poddasz je obróbce cieplnej, np. gotowaniu. 

• Mleko – zwłaszcza to z kartonu, pasteryzowane - jeśli pachnie i wygląda dobrze, nawet kilka dni po upływie terminu może być dobre. 

• Pieczywo - jeśli wyschnie, możesz zrobić z niego grzanki. Nie wolno spożywać pieczywa spleśniałego. 

>>> Czytaj też:

Jak rozmrażać chleb, żeby był smaczny i chrupiący: 3 sposoby na rozmrażanie chleba

Jak kupować jedzenie, żeby nie wyrzucać? 

Najlepszym sposobem jest dobre przygotowanie się do zakupów. Jeśli zaplanujesz plan posiłków na tydzień i zrobisz listę zakupów, przestaniesz kupować zbyt duże ilości, a następnie wyrzucać przeterminowane jedzenie. Raz na jakiś czas przeglądaj też szafki z zapasami, w których przechowujesz produkty suche i konserwy i sprawdzaj ich terminy przydatności. Na brzegu półek układaj te produkty, które powinny zostać spożyte w pierwszej kolejności (tak jak praktykuje się to w sklepach). Na domowych mrożonkach umieszczaj datę mrożenia lub datę końcową. Zwracaj uwagę na datę ważności produktów promocyjnych – zazwyczaj jest bardzo krótka!