Jak unieważnić ślub kościelny?

Jeszcze 30 lat temu mówiło się, że ślub bierzemy raz na całe życie, a rozwód kościelny można było uzyskać tylko w wyjątkowych przypadkach. Czasy się zmieniły i dzisiaj jest inaczej... Z roku na rok przybywa chętnych osób, które, najczęściej mając zamiar zawrzeć nowy związek, chcą zupełnie odciąć się od ex-męża lub ex-żony. Jak więc wziąć rozwód kościelny?

Na samym początku ustalmy, że tak naprawdę rozwód kościelny to popularna nazwa, slogan. Poprawnie powinno mówić się: "stwierdzenie nieważności małżeństwa". Wbrew pozorom unieważnić małżeństwo nie jest tak łatwo, jak to się czasami wydaje. To długi i skomplikowany proces.

Krok pierwszy to najczęściej kontakt z kancelarią kanoniczną, która przed sądem biskupim poprowadzi sprawę o stwierdzenie nieważności małżeństwa. Kancelarie te wyrastają w ostatnich latach jak grzyby po deszczu i pochłaniają sporą część kosztów "kościelnego rozwodu" (nawet kilka tysięcy złotych).

Krok drugi to znalezienie dobrego powodu. A tych może być wiele. Oto najczęstsze: 

1. Wiek - stanowi, że małżeństwo nie może być ważnie zawarte przez mężczyznę, który nie ukończył szesnastego roku życia i kobietę, która nie ukończyła czternastego roku życia.

2. Impotencja i bezpłodność - dotyczy niezdolności do współżycia małżeńskiego przynajmniej jednej ze stron. Niemoc płciową należy tutaj odróżnić od niepłodności, która nie stanowi przeszkody do zawarcia małżeństwa.

3. Powinowactwo, pokrewieństwo - zachodzi w linii prostej oraz do drugiego stopnia linii bocznej w przypadku adopcji.

4. Wcześniejszy związek małżeński - bigamia - jeśli wcześniej zostało zawarte małżeństwo, nie można w świetle prawa kościelnego zawrzeć nowego małżeństwa, zanim stare małżeństwo nie zostanie rozwiązane lub uznane za nieważne przez Sąd Biskupi.

5. Małżeństwo pomiędzy osobą ochrzczoną a nieochrzczoną - podstawową zasadą jest zakaz małżeństwa pomiędzy członkiem Kościoła Katolickiego a osobą spoza Kościoła.

6. Porwanie - nieważne jest małżeństwo gdy mężczyzna uprowadził kobietę i zmusił ją do zawarcia owego małżeństwa, chyba, że po uwolnieniu kobieta sama wyraziła taką wolę.

7. Niepełnosprawność umysłowa

8. Przeszkoda ślubu czystości - stanowi, że osoby, które złożyły wieczysty ślub publiczny czystości w instytucie zakonnym nie mogą ważnie zawrzeć małżeństwa.

Warto również zebrać świadków oraz więcej dowodów, które będą świadczyły o tym, że małżeństwo zostało zawarte niezgodnie z normami społecznymi.  Po przeprowadzeniu dowodów następuje tzw. publikacja akt, podczas której strony mogą przejrzeć akta postępowania.

Następnie akta sprawy kierowane są do tzw. obrońcy węzła małżeńskiego, którego zadaniem jest wskazywanie argumentów przeciwko nieważności małżeństwa. Po ostatecznym zatwierdzeniu wyroku orzekającego nieważność małżeństwa  i z chwilą powiadomienia stron o tym fakcie możliwe jest wreszcie zawarcie nowego związku małżeńskiego.

Koszty rozwodu są różne w zależności od stopnia jego skomplikowania. Są jednak tak skalkulowane, aby każdy, kto ma podstawy do rozpoczęcia procesu, mógł go poprowadzić. Pieniądze nie mogą być tu przeszkodą, dlatego też dla ludzi w najtrudniejszej sytuacji finansowej proces jest darmowy.