Jak się chronić przed rakiem? Czy możesz zacząć chronić zdrowie swojej rodziny już dziś?

Rak jest chorobą, która polega na niekontrolowanym namnażaniu się niektórych komórek ciała,wskutek czego powstają guzy mogące dawać przerzuty do różnych organów. Najczęściej choroba diagnozowana jest u osób w średnim wieku i starszych, jednak na nowotwory chorują także dzieci. Pierwsze zmiany w komórkach mogą pojawiać się dużo wcześniej. Także już od wczesnej młodości możemy mieć wpływ na ryzyko rozwoju choroby. Dzięki rozwojowi medycyny, znamy już sposoby, aby to ryzyko istotnie zminimalizować. Poniżej przedstawimy 12 sposobów na zdrowie, czyli zalecenia Europejskiego Kodeksu Walki z Rakiem.

Skąd się biorą nowotwory?

Nowotwór powstaje wskutek mutacji zachodzącej w pojedynczej komórce, czyli zmian w DNA obecnym we wszystkich komórkach ciała. Choć organizm każdego z nas jest wyposażony w mechanizmy ochronne, które zabiegają tym mutacjom, jednak częste narażenie na substancje lub czynniki rakotwórcze (np. w dymie tytoniowym), mogą sprawić, że mechanizmy obronne organizmu mogą zawieźć. Przyczyną mutacji mogą być również czynniki wewnętrzne, m. in. produkcja hormonów, które powodują stymulują wzrost niektórych guzów.

Najczęstszymi przyczynami zachorowań na nowotwory w Polsce są:

• palenie tytoniu,

• nadwaga i otyłość,

• zła dieta,

• brak aktywności fizycznej,

• alkohol,

• nadmierna ekspozycja na promieniowanie słoneczne.

Czy Ty i Twoje dziecko możecie uniknąć raka?

Niestety nie da się przewidzieć kto zachoruje na nowotwór, a kto nie. Jednak część osób, ze względu na niezdrowy styl życia i częste narażanie się na substancje rakotwórcze znacznie zwiększa ryzyko zachorowania. Jeśli powyższe czynniki występują jednocześnie, ryzyko zachorowania na nowotwór poważnie wzrasta.

Dzięki pracy naukowców, wiemy już, że nawet połowy zdiagnozowanych chorób nowotworowych w Europie można by uniknąć, gdyby wszyscy stosowali się 12 sposobów na zdrowie. Najciekawsze jest to, że zapobieganie nowotworom jest proste.

12 sposobów na zdrowie

W Międzynarodowym Dniu Walki z Nowotworami mieliśmy okazję zapoznać się z broszurą opracowaną przez Europejski Kodeks Walki z Rakiem. W 12 punktach zebrano najważniejsze wskazówki, które pozwolą zadbać o zdrowie całej rodziny i zminimalizować ryzyko zachorowania. 

1. Nie pal – najbardziej niebezpieczna formą używania tytoniu jest palenie papierosów – połowa palaczy umiera przedwcześnie, czyli przed 70. rokiem życia. Palenie tytoniu odpowiada za 82% zachorowań na nowotwory płuc. Zwiększa się również ryzyko raka gardła, krtani, jamy ustnej, trzustki i innych.Jedynym sposobem zmniejszenia ryzyka zachorowania jest znaczące ograniczenie palenia lub najlepiej całkowite rzucenie. Papierosy typu light lub papierosyb elektroniczne nie są bezpieczniejsze.

2. Stwórz w domu środowisko wolne od dymu tytoniowego – bierne palenie, to wdychanie dymu tytoniowego tzw. z drugiej ręki, czyli dymu z papierosa palonego przez kogoś innego. Nawet bierne palenie jest szkodliwe, ponieważ dym tytoniowy zawiera kilka tysięcy szkodliwych substancji. Oprócz nowotworów może być przyczyną chorób układu krążenia i oddechowego. Narażenie dziecka na bierne palenie w okresie życia płodowego sprawia, że dzieci rodzą się z niższą wagą urodzeniową, co może mieć wpływ na tempo rozwoju dziecka, a w dzieciństwie może powodować częstsze infekcje układu oddechowego, ucha środkowego, dzieci częściej też zapadają na astmę. Bierne palenie może być też przyczyną nagłej śmierci łóżeczkowej.

3. Utrzymuj prawidłową masę ciała – jest to drugi po paleniu tytoniu czynnik zwiększający ryzyko choroby nowotworowej. Nadwaga i otyłość zwiększają ryzyko nowotworów takich jak: gruczolak przełyku, rak jelita grubego i odbytnicy, nerki, trzustki, błony śluzowej macicy czy piersi. Kontroluj BMI, zwracaj uwagę na wielkość porcji, wybieraj produkty, które zawieraj niewiele kalorii w 100g.

4. Bądź aktywny fizycznie w codziennym życiu – ogranicz czas spędzany na siedząco. Regularne ćwiczenia chronią przed rakiem jelita grubego, piersi i błony śluzowej macicy, rakiem płuc, wątroby jajnika, prostaty, nerki i żołądka. Optymalnie powinniśmy ćwiczyć 30 minut dziennie, jeśli wysiłek jest intensywny lub 60 minut jeśli umiarkowany (np. spacer).

5. Przestrzegaj zaleceń prawidłowego sposobu żywienia – jedz dużo produktów pełnoziarnistych, roślin strączkowych, warzyw i owoców, ogranicz spożycie jedzenia wysokokalorycznego i przetworzonego o wysokiej zawartości cukru i tłuszczu, unikaj napojów słodzonych, ogranicz spożycie czerwonego mięsa i jego przetworów oraz soli.

6. Jeśli pijesz alkohol dowolnego rodzaju, ogranicz jego spożycie – nie ma bezpiecznej dla zdrowia ilości alkoholu. Abstynencja pomaga zapobiegać nowotworom.

7. Unikaj nadmiernej ekspozycji na promienie słoneczne – dotyczy to szczególnie dzieci! - chroń siebie i dziecko przed słońcem, używaj produktów do ochrony przeciwsłonecznej oraz nie korzystaj z solarium. Staraj się ograniczać przebywanie na słońcu pomiędzy 10-16, chroń się w cieniu, używaj okularów słonecznych z filtrami.

8. Chroń się przed działaniem substancji rakotwórczych w miejscu pracy - – nie ma bezpiecznego czasu narażenia na substancje rakotwórcze. Narażenie na takie pierwiastki jak: chrom, nikiel czy arsen zwiększa ryzyko zachorowania na raka płuc, skóry, wątroby czy białaczki. Dbaj my dom i miejsce pracy były wolne od dymu tytoniowego, używaj domowej chemii zgodnie z instrukcją, zmniejsz ilość wytwarzanych w domu śmieci, wybieraj energooszczędne urządzenia AGD.

9. Dowiedz się, czy w domu jesteś narażony na naturalne promieniowanie spowodowane wysokim stężeniem radonu - radioaktywnego gazu szlachetnego znajdującego się w skorupie ziemskiej (w glebie i skałach). Jest bezbarwny, nie wydziela zapachu, można go wykryć jedynie poprzez pomiar promieniowania. Radon przedostaje się do wnętrz budynków. Jego stężenie jest wyjątkowo wysokie w okolicach występowania uranu. Może także znajdować się w materiałach budowlanych i wodzie pitnej (ale stężenie jest niższe niż przenikające z gleby). Radon jest drugą po paleniu tytoniu przyczyną nowotworów płuc.

10. Kobiety powinny pamiętać o tym, że:

• karmienie piersią zmniejsza u matki ryzyko zachorowania na nowotwory. Jeśli możesz karm swoje dziecko piersią.

• hormonalna terapia zastępcza zwiększa ryzyko rozwoju niektórych nowotworów. Ogranicz jej stosowanie

11. Zadbaj o to, aby twoje dzieci poddano szczepieniom ochronnym przeciwko WZW typu B (dotyczy noworodków) i HPV (dotyczy dziewcząt)

12. Bierz udział w zorganizowanych programach badań przesiewowych w celu wczesnego wykrywania: raka jelita grubego (zalecenie dotyczy kobiet i mężczyzn), raka piersi, raka szyjki macicy – szanse wyleczenia tych nowotworów zwiększa jak najwcześniejsze wykrycie. Niektóre metody diagnostyczne pozwalają na diagnozę, jeszcze zanim pojawią się objawy choroby. 

>>> Czytaj też: 

TOP 10 zasad zdrowego stylu życia. Zobacz co robić i na co masz wpływ, by osiągnąć cel

Żródło: broszura 12 sposobów na zdrowie.pl