Gorączka u dziecka – skąd się bierze, kiedy ją zbijać, a kiedy iść do lekarza?

Skąd się bierze gorączka?

Najczęstszą przyczyną gorączki u dzieci są infekcje, zarówno wirusowe, jak i bakteryjne. Wysoka temperatura nierzadko jest objawem grypy, przeziębienia, ale również COVID-19, Towarzyszy także zapaleniu górnych dróg oddechowych. Wirusy wywołują też choroby zakaźne wieku dziecięcego, takie jak ospa, odra, szkarlatyna. Dość popularną przyczyną gorączki jest tak zwana trzydniówka – najpierw pojawia się gorączka, a następnie, po jej ustąpieniu, na ciele pojawia się wysypka. To również choroba zakaźna.
Znacznie rzadziej gorączka jest konsekwencją przegrzania organizmu dziecka. Gorączka, która występuje bez dodatkowych objawów, może być związana z ząbkowaniem, może pojawić się również po szczepieniu.

Gdy dziecko gorączkuje – co to oznacza?

Jeśli dziecko gorączkuje, oznacza to, że jego organizm zmaga się z jakimś stanem zapalnym. Przyczyny tego stanu mogą być różne. Aby je prawidłowo rozpoznać, należy obserwować dodatkowe objawy, jakie towarzyszą podwyższonej gorączce – może to być katar, kaszel, wysypka, osłabienie organizmu, złe samopoczucie, wymioty, biegunka. To ogólny stan zdrowia dziecka wskaże nam kierunek interpretacji, co oznacza w jego przypadku gorączka.
Warto być czujnym, ponieważ gorączka może być objawem groźnych chorób, np. zapalenia płuc, infekcji dróg moczowych, infekcji gardła i ucha, a nawet infekcji krwi. Czasem gorączka oznacza choroby jelitowo-żołądkowe, a nawet nowotwory, jednak statystycznie są to rzadkie przyczyny występowania gorączki u dzieci. Znacznie częściej przyczyny gorączki są prozaiczne i niegroźne.

Gorączka u dzieci bez innych objawów – czy to możliwe?

Zdarza się, że obserwujemy gorączkę u dziecka bez innych objawów. Co to oznacza? Taka sytuacja może mieć kilka przyczyn. Po pierwsze, gorączka u dziecka bez innych objawów może mieć źródło we wspomnianej już infekcji wirusowej zwanej bostonką lub trzydniówką – dziecko jest osłabione, ma podwyższoną temperaturę, a jednak nic innego mu nie dolega. Dopiero po czasie, gdy gorączka ustępuje, pojawia się na skórze czerwona wysypka – najczęściej na dłoniach oraz stopach.
Inną przyczyną gorączki u dziecka bez innych objawów może być reakcja poszczepienna. Zdarza się niezwykle rzadko i dotyczy głównie dzieci bardzo małych. Taka gorączka nie jest groźna, o ile nie przekracza 38 stopni Celsjusza. Kiedy dziecko ma stan podgorączkowy (37,5-38,0 stopni Celsjusza), ingerencja jest niepotrzebna. Wyższą temperaturę należy zbijać lekami.
Nawracająca gorączka u dziecka bez innych objawów może świadczyć o chorobach nowotworowych (np. białaczkach, chłoniakach), chorobach autoimmunologicznych, zakażeniach układu moczowego. Kiedy dziecko gorączkuje, powinno się wykonać badanie ogólne moczu.
U dzieci obserwuje się również zespół gorączek nawracających. To choroba immunologiczna, która objawia się nawracającymi co kilka tygodni (od 3 do 5) epizodami kilkudniowej gorączki trwającej około 3–7 dni. Dodatkowym objawem są występujące w jamie ustnej afty lub aftopodobne owrzodzenia jamy ustnej, zapalenie gardła i powiększone węzły chłonne. Niekiedy nawracającym gorączkom towarzyszą bóle stawów, brzucha, głowy, wysypka, wymioty lub biegunka.

Czy i jak zbijać gorączkę u dziecka?

Gorączkę u dziecka należy zbijać, gdy będzie ona wyższa niż 38 stopni Celsjusza. Zbijanie niższej temperatury odbierze organizmowi dziecka szanse na samodzielną walkę i wytworzenie przeciwciał, które są odpowiedzialne za odporność.
Jak zbijać gorączkę u dziecka, by było to skuteczne i bezpieczne? Najpopularniejszymi lekami przeciwgorączkowymi są ibuprofen i paracetamol, ten ostatni można podawać nawet najmłodszym niemowlętom. Można również przynieść ulgę maluchowi poprzez stosowanie chłodnych okładów na czoło. Poprzez zmoczenie w chłodnej wodzie bawełnianej pieluchy lub ściereczki można obniżyć temperaturę głowy, ale także pachwin, szyi i miejsc pod kolanami. To tam będzie to najskuteczniejsze, ponieważ w tych miejscach przebiegają duże naczynia krwionośne.
Dobrym pomysłem są także chłodne kąpiele – woda powinna mieć jeden stopień mniej niż temperatura ciała. W pokonaniu gorączki pomagają zioła, działające napotnie – w ten sposób organizm naturalnie radzi sobie ze zbyt wysoką temperaturą. W czasie gorączki organizm powinien być dobrze nawadniany.
 

Kiedy z gorączką do lekarza?

Rodzice maluchów często zastanawiają się, kiedy z gorączką udać się do lekarza. Z pewnością, jeśli gorączce towarzyszą inne niepokojące objawy, kiedy gorączka nie spada mimo podanych leków lub kiedy wraca, gdy tylko leki przestaną działać.
Rodzice dzieci do 3. roku życia powinni być szczególnie czujni. Jeśli niemowlę jest wyjątkowo marudne, rozdrażnione, nie ma apetytu, nie chce pić, nie robi siku, ma sztywny kark lub trudności w oddychaniu, bezwzględnie należy zgłosić się do lekarza. Z gorączką do lekarza powinniśmy udać się również, jeśli stan podwyższonej temperatury trwa więcej niż 3 dni.