Dna moczanowa daje charakterystyczne objawy – możesz je mieć

Czym jest dna moczanowa?

Dna moczanowa to choroba polegająca na procesie zapalnym w stawach spowodowanym odkładaniu się w kryształków moczanu sodu. Zwykle dotyczy tylko stawów, co objawia się silnym bólem, ograniczeniem ruchomości stawu, obrzękiem, natomiast w zaawansowanej postaci może dojść nawet do niepełnosprawności i zajęcia innych narządów, powodując ich trwałe uszkodzenie (niewydolność nerek, kamica nerkowa, guzki dnawe). Często dna moczanowa występuje z chorobami towarzyszącymi, m.in. nadciśnieniem tętniczym, otyłością, podwyższonym cholesterolem, cukrzycą czy chorobami serca.

Co jest przyczyną jej rozwoju? Odkładanie się kryształków moczanu sodu powodowane jest przez podwyższone stężenie kwasu moczowego, czyli stanu hiperurykemii. To natomiast wynika z nadmiernej produkcji kwasu moczowego lub ze zaburzonego wydalania go z organizmu.

Wystąpieniu dny moczanowej sprzyja płeć męska, wiek powyżej 30. roku życia, dieta bogata w puryny, picie alkoholu, nadwaga i otyłość, zespół metaboliczny, przyjmowanie niektórych leków, odwodnienie, przeszczep narządów, choroba nowotworowa.

Jak objawia się dna moczanowa?

Objawy dny moczanowej są charakterystyczne. Jeśli wystąpi jeden atak dny, prawdopodobnie pojawi się kolejny w ciągu najbliższych 6-24 miesięcy. Pomiędzy napadami choroba początkowo nie daje objawów, natomiast wraz z zaawansowaniem napady pojawiają się coraz częściej, aż przy kilkunastym ataku dochodzi do rozwinięcia się przewlekłych zmian w obrębie stawów, uszkodzeń kości oraz chrząstek – których już nie da się odwrócić. W tkankach miękkich mogą ponadto wytworzyć się guzki dnawe. Zwiększa się także ryzyko uszkodzenia i niewydolności nerek (objawem jest m.in. kamica nerkowa, która występuje średnio u 30% pacjentów).

Inne objawy towarzyszące dnie moczanowej często wskazują na inne choroby, przez co czasami dochodzi do niepełnej diagnozy. To m.in. objawy takie jak, za wysokie ciśnienie tętnicze krwi, wysoki cholesterol, zaburzenia gospodarki insulinowej.

Jak rozpoznać ostry napad dny moczanowej?

Ostry napad dny moczanowej może pojawić się jako bezpośrednia odpowiedź na pewne czynniki, jeśli występuje już zaburzenie stężenia kwasu moczowego w płynie stawowym. Napad może wystąpić np. po dużym wysiłku fizycznym, spożycia nadmiernych ilości alkoholu, zjedzenie naraz sporej ilości produktów zawierających puryny, po doznaniu urazu, w wyniku operacji, po przyjęciu niektórych leków.

Jak rozpoznać atak dny moczanowej? Podczas tego stanu w obrębie zajętego stawu pojawia się:

• ostry ból, który stopniowo się nasila,
• zaczerwienienie i rumień,
• napięcie okolicznej skóry, łuszczenie się, błyszczenie,
• obrzęk.

Ból osiąga swoje apogeum po ok. 8-12 godzinach od początku wystąpienia objawów. Jeżeli napad jednak nie jest leczony, może trwać jeszcze dłużej – nawet kilka dni lub tygodnie!

Objawy zwykle dotyczą stawu śródstopno-paliczkowego, natomiast mogą dotyczyć także innych stawów, np. skokowych czy kolanowych.

Objawy z reguły pojawiają się wcześnie rano.

Dna moczanowa – diagnostyka i badania

Jeśli masz podejrzenie, że wystąpił u Ciebie napad dny moczanowej, udaj się niezwłocznie do lekarza – istotne jest, aby ocenił objawy kliniczne w celu diagnostyki choroby. Poza obserwacją objawów, do rozpoznania dny moczanowej przydatne są badania laboratoryjne stężenia kwasu moczowego w surowicy oraz badania obrazowe RTG i USG. Jeśli chodzi o badania kwasu moczowego, niestety nawet w przypadku napady dny może być ono w normie, dlatego samo badanie nie jest wystarczające do postawienia ostatecznego rozpoznania. Wówczas zaleca się dodatkowe badanie mikroskopowe płynu stawowego w celu wykrycia obecności kryształów moczanu sody. Należy także pamiętać, że samo podwyższone stężenie kwasu moczowego nie musi od razu oznaczać choroby – konieczne jest wystąpienie objawów, aby dokonać prawidłowego rozpoznania.

Artykuł powstał we współpracy z portalem o zdrowiu OnlineZdrowie.pl.

Autor: Anna Baranowska