Ciąża po trzydziestce. Co powinnaś o niej wiedzieć?

Analizując statystyki Eurostatu sprzed kilkunastu lat, granica wieku zachodzenia w ciążę wyraźnie się przesuwa. O ile w 1997 roku statystyczna Polka rodziła pierwsze dziecko w wieku 24 lat, o tyle obecnie średni wiek to 27-30 lat. Pozostaje jednak pytanie: czy późna ciąża jest bezpieczna – zarówno dla przyszłej mamy, jak i dziecka?

Ciąża podwyższonego ryzyka?

Wielu osobom wydaje się, że 30 lat to  zdecydowanie za późno na pierwszą ciążę. Obawiają się ryzyka związanego m.in. z urodzeniem dziecka z wadami genetycznymi. Warto jednak pamiętać, że 30 lat to cały czas dobry moment. Kobiety w tym wieku są młode, w efekcie czego ryzyko jakichkolwiek powikłań nadal jest małe. Zagrożenie komplikacjami wzrasta dopiero po ukończeniu 35. roku życia – i najczęściej nie ma znaczenia to, czy kobieta rodzi pierwszy raz, czy jest wieloródką.

Trzeba mieć świadomość, że o przebiegu ciąży i ewentualnych powikłaniach w dużej mierze wcale nie decyduje wiek. Istotną rolę odgrywa przede wszystkim prowadzony tryb życia czy ogólny stan zdrowia. Nie bez znaczenia pozostają także indywidualne predyspozycje, które mogą determinować przynależność do grupy ryzyka.

Odpowiednie przygotowanie

Ciąża po trzydziestce najczęściej jest efektem tzw. świadomego macierzyństwa. Rzadko kiedy pojawia się „z przypadku”, dlatego można się do niej bardzo dobrze przygotować. To niezwykle istotne,  ponieważ w ten sposób można zredukować do minimum ryzyko związane z wystąpieniem u dziecka wad.

• Badania diagnostyczne

W okresie starań o dziecko warto poddać się badaniom diagnostycznym. Dobrze jest wykonać m.in. badanie grupy krwi, oznaczenie poziomu glukozy we krwi (na czczo), morfologię krwi, krzepliwość krwi, oznaczenie poziomu hormonów kobiecych, cytologię, USG piersi i narządu rodnego.

• Monitorowanie cyklu

Monitorowanie cyklu pozwoli nie tylko wskazać dni płodne, ale poinformuje czy w ogóle dochodzi do owulacji. Takie wizyty należy przeprowadzać regularnie (najlepiej przez kilka miesięcy), aby móc ocenić prawidłowość przebiegu cyklu miesiączkowego.

• Zmiana stylu życia

Na etapie planowania ciąży warto przyjrzeć się prowadzonemu trybowi życia. Wprowadzenie kilku zmian zwiększy szansę na udane poczęcie. Warto m.in. zrezygnować z palenia papierosów, ograniczyć wypijanie alkoholu (najlepiej wyeliminować go w ogóle), zadbać o zdrową dietę.

• Suplementacja

Chociaż dobrze zbilansowana dieta zapewni odpowiednią ilość składników odżywczych, suplementacja jest koniecznością. Zgodnie ze stanowiskiem Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników, kobiety planujące ciążę powinny rozpocząć suplementację kwasu foliowego i aktywnej jego formy (tj. folianów) – najlepiej minimum 3 miesiące przed zapłodnieniem.         

Przeprowadzone badania wskazują na zmniejszenie ryzyka występowania wad cewy nerwowej płodu w przypadku kobiet stosujących foliany w dawce od 0,4 do 0,8 mg/ dobę. W populacji kobiet bez czynników mogących wpłynąć na zaburzenia metabolizmu folianów zaleca się stosowanie 0,4 mg kwasu foliowego na dobę podczas okresu prekoncepcyjego, w ciąży i okresie karmienia piersią.

Postępowanie w okresie ciąży

Jeśli jesteś w ciąży, musisz być pod stałą opieką lekarza ginekologa (najlepszym rozwiązaniem będzie ginekolog położnik). Na wizyty należy zgłaszać się systematycznie – zgodnie z tym, co pokazuje kalendarz ciąży. To bardzo ważne, ponieważ pozwala na regularną ocenę stanu zdrowia przyszłej mamy oraz jej dziecka.

Ciąża po trzydziestce, podobnie jak ciąża w każdym innym wieku, wymaga także wykonywania badań – obowiązkowych i zalecanych. Lista zmienia się w zależności od aktualnego tygodnia, dlatego należy śledzić kalendarz ciąży. Wśród badań, którym powinna poddać się ciężarna, są: morfologia krwi, oznaczenie poziomu cukru we krwi, badanie ogólne moczu, HIV, badanie w kierunku toksoplazmozy, badanie w kierunku różyczki, tzw. krzywa cukrowa.

Ważne badania prenatalne

Chociaż badania prenatalne są obowiązkowe dla kobiet powyżej 35. roku życia, warto wykonać je także wtedy, gdy kobieta jest młodsza. Dzięki nim można oszacować ryzyko wad genetycznych płodu – przede wszystkim pod kątem aberracji chromosomowych.

Kobieta ma do dyspozycji kilka rodzajów badań prenatalnych, np. USG genetyczne, test PAPPA, test Harmony, test Nifty. Są to badania bezinwazyjne, które pozwalają na ocenę ryzyka urodzenia dziecka z takimi wadami jak np. zespół Downa, zespół Edwardsa, zespół Patau.

Rodzaj porodu nie zależy od wieku kobiety

Ciąża w wieku 30 lat wcale nie decyduje o tym, czy kobieta będzie mogła rodzić siłami natury, czy koniecznością okaże się tzw. cesarka. Wskazaniem do cesarskiego cięcia jest m.in. niewłaściwie ułożony płód, gestoza, łożysko przodujące, choroby serca czy niektóre wady wzroku.

Jeśli jesteś kobietą po trzydziestce i dopiero myślisz o macierzyństwie, nie obawiaj się. Odpowiednie przygotowanie do ciąży oraz dobra opieka w okresie oczekiwania na dziecko zminimalizuje ryzyko.