11 miesiąc życia dziecka: rozwój fizyczny i emocjonalny, co umie 11 miesięczne niemowlę

W 11 miesiącu życia dziecko coraz sprawniej się porusza. Podejmuje samodzielne próby utrzymania pionowej pozycji ciała, a zwinne paluszki potrafią podnosić nawet najmniejsze okruszki z podłogi. Maluch umie już mówić “nie”, a rozszerzanie diety nabiera rozmachu. Zobacz, co jeszcze nowego dzieje się życiu 11 miesięcznego niemowlaka.   

Spis treści: 

11 miesiąc życia dziecka: rozwój fizyczny 

11 miesiąc życia dziecka: rozwój umysłowy 

11 miesiąc życia dziecka: co może niepokoić 

11 miesiąc życia dziecka: jak stymulować rozwój dziecka  

11 miesiąc życia dziecka: rozwój fizyczny 

W 11. miesiącu życia niemowlę porusza się bardzo sprawnie. Coraz bardziej lubi pozycję pionową, choć jeszcze nie chodzi. Maluch raczkuje z prędkością godną pozazdroszczenie. Kiedy dotrze do szafy, szafek kuchennych lub komody z szufladami natychmiast je otwiera. Ulubioną zabawą jest wyrzucanie wszystkiego z półek.  

Mała motoryka działa coraz sprawniej – niemowlęce paluszki bardzo zgrabnie potrafią chwytać małe przedmioty i podnosić paproszki z podłogi. 

Raczkujący niemowlak wykorzystuje szafy, stoliki i inne meble jako podpórkę do wstawania. Teraz ulubionymi meblami stają się krzesła, fotele, regały z otwartymi półkami i szafki nocne. Koniecznie trzeba zadbać o zabezpieczenie mebli i  zawartość szafek lub założyć specjalne blokady oraz o otoczenie. Maluch, który próbuje wstawać, czasem się zapomina i próbuje bez trzymania zrobić kilka kroków. W 11. miesiącu życia dla większości z nich kończy się to jeszcze upadkiem – dlatego wszystkie ostre krawędzie mebli, które maluch może napotkać, powinny być zabezpieczone. Sprawdza się pomysł na przeznaczenie jednej z szuflad - łatwo dostępnej, i umieszczenie tam zabawek. 

Jedenastomiesięczne dziecko potrafi już utrzymać w rączce kredkę. Daj mu dużą kartkę i pozwól po swojemu rysować. Dopóki nie chodzi “twórczość” malucha pozostaje na papierze. 

Rozszerzanie diety – teraz powoli można wprowadzać jajka, twarożki czy jogurty. Maluch jest już zaznajomiony z glutenem i jeśli nie ma celiakii, zaczynają mu smakować naleśniki i różnego rodzaju kluski.  Powoli może zjadać, to co inni członkowie rodziny tylko delikatniej przyprawione oraz gotowane i duszone zamiast smażone. 

Maluch często już przesypia 6-7 godzin w nocy i w sumie 13 godzin na dobę.  

>>> Czytaj też: Jak uśpić niemowlaka: sposoby na bezstresowe zasypianie

11 miesiąc życia dziecka: rozwój umysłowy 

Niemowlę rozwija umiejętność mówienia “nie”. Potrafi np. zdecydowanie protestować w czasie jedzenia, kiedy wprowadzasz nowe produkty lub kiedy wkładasz go do łóżeczka, a on jeszcze nie chce spać. 

Jedenastomiesięczne dziecko chce częściej o sobie decydować, np. o tym, co robić albo co jeść. Pokazuje to, jak rozwija się jego temperament oraz buduje umiejętność podejmowania własnych decyzji w przyszłości. Oznaką podejmowania własnych decyzji jest także to, do której szafy lub szuflady najlepiej się dostać. Potrafi buntować się podczas przewijania. Mówiąc “nie”, zerka na ciebie badawczo i sprawdza reakcję. 

Próby niezależności i decydowania o sobie niemowlaka to także oddalanie się od mamy, jednak, kiedy zorientuje się, że mamy obok nie ma, szybko wraca albo zaczyna płakać.  

Jedenastomiesięczny niemowlak umie już świetnie łączyć przedmioty z ich przeznaczeniem. Przykładem może być kąpiel - wie do czego służy gąbka i pływające zabawki. 

Coraz częściej zaczyna wymawiać pierwsze słowa składające się z dwóch sylab: mama, tata. Coraz lepiej naśladuje też dźwięki wydawane przez zwierzęta - widząc w książeczce rysunek np. kota lub psa, zaczyna naśladować mówiąc “miau”, "hau”. Maluch zaczyna też pokazywać swój nos, oko, brzuszek – kojarzy słowa i określenia, które najczęściej słyszy. 

11 miesiąc życia dziecka: co może niepokoić 

• Maluch nie próbuje stawać na nóżkach - dzieci zaczynają próbować wstawanie w różnym tempie. Może to zależeć od ich wagi oraz swobody jaką miały do tej pory – czy były długo noszone w chuście lub nosidełku albo spędzały dużo czasu w łóżeczku lub w kojcu lub po prostu mają taki temperament. 

• Mały przyrost wagi – dziecko teraz jest bardzo ruchliwe i waga przyrasta zdecydowanie wolniej. 

• Kolana się nie stykają, gdy malec ma wyprostowane nóżki - to normalne i zajmie jeszcze trochę czasu. 

>>> Czytaj też: Jak zadbać o rozwój społeczny dziecka w pandemii? 3 rady dla rodziców

11 miesiąc życia dziecka: jak stymulować rozwój dziecka 

• Dziecko chłonie wszystko jak “gąbka”. Słuchając ciebie uczy się mówić. Używaj więc słów w pełnym brzmieniu oraz kiedy to możliwe używaj zwrotów grzecznościowych: proszę, dziękuję, przepraszam. 

• W miarę możliwości pozwalaj dziecku na jego pierwsze wybory: ubranie, zabawki do kąpieli. 

• Jak najwięcej się śmiejcie. 

• Chwal dziecko zawsze, kiedy coś dobrze zrobi, pokaże 

• Wymyślajcie zabawy, które rozwijają zmysły. Nie są do tego potrzebne zabawki. Tak można się bawić czekając w kolejce, jadąc pociągiem itp. 

• 11. miesiąc to czas na pierwsze edukacyjne puzzle, piramidy, zabawki polegające na wkładaniu brył w odpowiednie otwory i wyjmowaniu z powrotem. 

Bibliografia:

1. Vasta, R., Haith, M.M., Miller, S.A., Psychologia dziecka, WSz i P, Warszawa1995. 

2. Eisenberg, A., Murkoff, H.E., Hathaway B.S.N., S. E, Pierwszy rok życia dziecka, Rebis, Poznań 1999.